O Sexenio Revolucionario e a I República

Coa Revolución de 1868, a raíña Isabel II é obrigada a saír de España. Comeza así o chamado Sexenio Revolucionario. A finais de outubro de 1870 solucionouse a cuestión do rei, necesaria para garantir a estabilidade interna do país. Así, Amadeo de Saboya, duque de Aosta, aceptou o trono de España tras ser presionado pola casa de Saboya. Foi elixido rei polas Cortes en Novembro de 1870. O fracaso do seu reinado, moi breve, non só se debeu a que non coñecía ben o idioma e era novo, senón que houbo outras razóns. A nobreza, sempre fiel a Isabel II veu a Amadeo como un inimigo, por iso tivo poucos apoios. Tamén se engaden os problemas dos carlistas, a favor de don Carlos, e os republicanos federais que fixeron xurdir o movemento obreiro. A Acta de abdicación de Amadeo de Saboya foi o 11 de febreiro de 1873. Foi entón cando se proclamou a Primeira República Española. A Asemblea designou a Estanislao Figueras como presidente dunha república unitaria. A súa principal misión era convocar unhas Cortes Constituíntes para promulgar unha nova Constitución. Figueras atopouse con varios problemas: unha Facenda en bancarrota, o problema de Cuba, os carlistas ao norte, e un exército inclinado cara ao moderantismo. Malia isto puido promulgar algunhas medidas revolucionarias como por exemplo unha ampla amnistía ou a abolición da escravitude en Puerto Rico e a supresión das quintas. Sen embargo, a República Unitaria carecía de defensores cualificados e Figueras devolveu o poder ás Cortes, proclamando estas a República Democrática Federal, co presidente Pi y Margall. Co triunfo dos republicanos federais xurdiron dúbidas á hora de organizar o novo estado. Deste xeito, comeza a revolución cantonal que fai dimitir a Margall, sucedéndolle Salmerón, que dimite a súa vez, pouco tempo despois na figura de Emilio Castelar. Vemos que a I República española é moi inestable, ademais segue a Guerra de Cuba e a Guerra carlista, isto non fixo máis que empeorar a situación. En xaneiro de 1874, co golpe do Xeneral Pavía, disólvense as Cortes e finaliza así a I República.

Iván García Costa

José Antonio Rodríguez Carballo

Isabel II

Isabel II (1833- 1904) era filla de Fernando VII e María Cristina de Borbón. O seu pai promulga a Pragmática Sanción que deixaba sen efecto a Lei Sálica pola cal só podían reinar os varóns. Dous meses antes da morte de Fernando VII, foi proclamada herdeira da Coroa española. Durante a Rexencia de María Cristina, xa que a nova raíña era tan só unha nena, prodúcense as primeiras Guerras Carlistas. Os Carlistas eran un grupo que xiraba en torno a figura de Carlos Mª Isidro, irmán de Fernando VII, para eles o verdadeiro sucesor, e defensores do Absolutismo e contrarios ao Liberalismo que se iba impoñendo. O conflicto dinástico deu lugar a unha inestabilidade continuada no reinado de Isabel. En 1846 se decide adiantar a maioría de idade de Isabel, e sube ao trono con tan só trece anos. O seu reinado caracterízase polos intentos de construir un estado liberal, nel gobernan grupos progresistas e moderados, os grupos ou opcións liberais da España do século XIX. Os primeiros máis radicais nas súas posturas, e os seguintes máis tradicionalistas ou conservadores. Coa Revolución de 1868, Isabel II é destronada, e ten que saír de España, hacia Francia. En 1870 abdicou no seu fillo Alfonso, o futuro Alfonso XII. Regresa en 1876, pero estaba moi vixiada, baixo prohibición de calqueira actividade política, por iso exiliouse de forma definitiva a Francia , onde morre en 1904. O seu cadáver foi trasladado a El Escorial, onde recibiu sepultura.
Moito se ten falado da vida persoal desta raíña de España; parece ser que a súa inocencia e insensatez complicaron a súa vida íntima. Casou co seu primo Francisco de Asís aos dezaseis anos, a súa insatisfacción sexual a levou a ter numerosos amantes, que á vez tiveron un papel importante como conselleiros e confesores de Isabel, formando o que se coñeceu como "camarilla real". Isabel II puido ver a morte do seu fillo Alfonso XII en 1885, a Rexencia da súa nora María Cristina de Habsburgo e o inicio do reinado do seu neto Alfonso XIII. O seu reinado, como a súa vida foi complicado.
Sasha Suárez Mosquera
Ignacio Vilariño Rey

La Pragmática Sanción

La Pragmática Sanción fue aprobada por las Cortes Españolas en 1789, dichas Cortes fueron convocadas por Carlos IV, y anulaban la Ley Sálica establecida por Felipe V (que imponía el derecho exclusivo de sucesión al trono a los varones) restaurando así el sistema de sucesión tradicional, en el que las hijas de los reyes tenían preferencia sobre los varones de parentesco más lejano. Sin embargo, Carlos IV no la publicó, la mantuvo en secreto, esperando del momento adecuado para su publicación, momento que no llegó hasta más de cuarenta años después. Tras los sucesos de la Granja en 1830, Fernando VII promulgó la Pragmática Sanción de 1789 en Madrid en marzo de ese año, con el objetivo de que su hija Isabel pudiera sucederlo a su muerte y no lo hiciera su hermano Calos María Isidro, tal como decía la Ley Sálica. Los partidarios de Don Carlos (los carlistas) que también eran partidarios del Absolutismo, se opusieron a dicha medida, generándose una situación de enfrentamiento civil que provocó la Primera Guerra Carlista. En 1832 los carlistas, aprovechando la enfermedad del monarca, consiguen la anulación de la Pragmática Sanción. Este hecho dura poco, ya que una vez recuperado de su enfermedad, Fernando VII vuelve a restablecer definitivamente la Pragmática Sanción.
Raquel Nogueira Fuertes
Antía García Diéguez

Fernando VII "El Deseado"

Fernando VII (1784-1833) foi chamado "el Deseado" o "el rey Felón". Os seus pais eran Carlos IV e María Luisa de Parma; Fernando creceu aborrecendo a súa nai e ó favorito desta, o ministro Godoy. Dende novo empezou a intrigar contra eles, sempre foi un conspirador. Cando o seu pai é recoñecido como rei en 1788, él convírtese en Príncipe de Asturias. A súa formación foi encomendada ao Padre Scio, relixioso da orde de San José de Calasanz. En 1808 estala o Motín de Aranjuez, Carlos IV abdica no seu fillo, que se convirte en Fernando VII e reina uns días en marzo dese ano. Sen embargo, debido á invasión napoleónica ten que retirarse a Baiona con toda a súa familia. Alí rexistráronse escenas moi violentas e Fernando VII abdica no seu pai, aínda que éste xa cedera previamente a súa coroa a Napoleón. Durante a Guerra de Independencia, a familia real española permanece no castelo de Valençay. En marzo de 1814 volve Fernando VII a España como rei absolutista. Non foi un rei moi querido polo pobo. Suprime toda a obra de Cádiz e persegue aos liberais. Entre 1820 e 1823 vese na obriga de aceptar a Constitución de 1812. Sen embargo, coa axuda do exército francés, "Os Cen Mil Fillos de San Luis" volve ao Absolutismo. De 1823 a 1833, a derradeira etapa do seu reinado ten que enfrentarse a grupos que apoiaban o seu irmán Carlos como o seu sucesor. En 1830 promulga a "Pragmática Sanción" que anulaba a Lei Sálica de Felipe V, e así foi como a súa filla Isabel puido reinar despois da morte de Fernando VII en 1833, baixo a Rexencia de Mª Cristina, esposa de Fernando. Tras a morte do rei comeza a viraxe cara ao Liberalismo en España.
José Ángel Rodríguez Vázquez

A sociedade española no XIX: o campesiñado

A disolución do réxime señorial e as desamortizacións non alteraron sustancialmente a estrutura da propiedade da terra. Os antigos señores sairon reforzados xa que mercaron as terras que lles foran expropiadas. Moitos arrendatarios accederon á propiedade, formando un grupo de pequenos e medianos propietarios. Aínda que as desamortizacións permitiron mercar as propiedades por parte de agricultores e burgueses acomodados, a terra concentrouse de novo en poucas mans. Ás veces o pequeno propietario tiña que completar ingresos traballando de xornaleiro. Os propios xornaleiros podían posuír unha pequena parcela que lle proporcionaba produtos para o consumo doméstico. Desaparecida a servidumbre xurídica do Antigo Réxime, os campesiños seguiron suxeitos ás relacións de tipo clientelar. Os campesiños continuaron sometidos a un sistema no que o poder e a influencia do rico eran enormes. O proceso de reforma agraria liberal deu lugar á formación dun amplo grupo de campesiños con terras escasas, que seguiron no campo nunhas condiciós de vida moi duras e con salarios moi baixos . A fame de terras continuou e os campesiños viron frustradas as súas aspiracións de acceder á propiedade da terra durante a reforma libera. reforma liberal. Privados ademáis das terras dos concellos, atopáronse sometidos a condicións de vida aínda máis duras. A presencia de xornaleiros era predominante no sur de España, sufrían paro estacional e as mulleres e nenos tiveron que traballar a causa da pobreza. O número de xornaleiros aumentou ao longo do século XIX.
Mª Isabel Fulgueira Quintás

José Bonaparte: "Pepe Botella"

Nació el 7 de enero de 1768 en Corte, Córcega. Era hijo de Carlos María de Bonaparte y de Letizia Ramolino, y hermano menor de Napoleón I Bonaparte, futuro emperador. Al igual que sus hermanos, José Bonaparte abrazó la causa republicana y francesa. Con la victoria del patriota corso Pasquale Paoli, se vio obligado a salir de Córcega a buscar refugio en Francia. En 1796 formó parte en la campaña de su hermano en Italia y comenzó a desempeñar el puesto de diplomático, primero en la corte de Parma y después en Roma, durante la I República francesa. En 1798 fue miembro del Consejo de los Quinientos. Durante las Guerras Napoleónicas, actuó como enviado de su hermano y firmó tratados con Estados Unidos, Austria, Gran Bretaña y el Vaticano. Una vez que a Napoleón lo proclamaron Emperador, en 1806 lo nombró rey de Nápoles, donde lo fue hasta 1808. El 6 de julio de ese año su hermano lo nombró rey de España. Reinó como José I, y su llegada a Madrid se desarrolló en plena Guerra de la Independencia. Buscó ganarse el apoyo político de los grupos de ilustrados españoles, logrando el apoyo de algunos de ellos. En ningún momento consiguió tener autonomía política con respecto al Imperio francés; pero realmente tuvo capacidad para la política y la administración. José I tampoco contó con el apoyo popular, e incluso fue llamado "Pepe Botella" (por su supuesta afición a la bebida) y "Pepe Plazuelas" debido a su política constructiva en Madrid, donde hizo algunas reformas urbanas. En enero de 1810 dirigió personalmente la campaña de Andalucía. Un año después, y tras realizar un viaje a París, quiso abdicar, pero Napoleón le nombró generalísimo de todo el ejército de España. En 1813 fue expulsado por los insurgentes españoles, y regresó a Francia. Dos años más tarde, tras la derrota definitiva de Napoleón, se fue a los Estados Unidos, donde permaneció hasta 1832. Regresó a Europa y tras una breve permanencia en Inglaterra, falleció el 28 de julio de 1844 en Florencia.

Carmen Rapado García
Raquel Nogueira Fuertes

A guerra de Independencia (1808-1814)

A Guerra de Independencia española (1808-1814) foi un conflicto no que o pobo español se levanta contra o exército francés invasor. Foi unha guerra patriota, e a vez, unha revolución de carácter liberal. A invasión francesa foi favorecida por Godoy, ministro de Carlos IV, que se alía con Napoleón. O Motín de Aranjuez foi unha manifestación do descontento por parte da poboación de Madrid ante estes feitos. Isto desemboca no dramático día do 2 de maio, no que son asasinados ó redor de corenta homes a mans dos franceses. A escena quedou inmortalizada no cadro de Goya "Os fusilamentos da Moncloa". Máis tarde, os días 5 e 6 de maio o rei Carlos IV é obrigado a abdicar, igual pasou co seu fillo Fernando VII. Estes acontecementos son coñecidos como as "Abdicacións de Baiona". Na Guerra de Independencia a resistencia organízase en Xuntas para a loita contra os franceses. Estas Xuntas son as que organizan, a súa vez, as guerrillas, principal método de loita contra o invasor. A Xunta Central é a que convoca as Cortes de Cádiz, de aquí parte a Constitución de 1812, de carácter liberal, seguindo o modelo da Constitución frncesa de 1791. En 1813, Francia firma o Tratado de Balencay, que deixa a España libre de José Bonaparte. Na guerra morreron 375.000 homes, aínda que esta cifra se dobla se temos en conta as mortes posteriores por crises alimenticias. En 1814, Fernando VII, volta a España e instáurose de nvo o Absolutismo. A obra de Cádiz é suprimida.
Martín Mejuto Sobrado

A sociedade española do XIX: As clases populares urbanas

Co termo de clases populares referímosnos ao grupo social máis desfavorecido do século XIX; son os artesáns e os grupos urbanos que se dedicaban aos servizos, ademáis dun número alto de mulleres que traballaban no servizo doméstico. A muller relegada na súa casa corresponde ao ideal burgués. Na España do século XIX aínda pervivía o mundo artesán e gremial. O crecemento urbano e a nova estrutura do estado liberal concentraron nas cidades a unha serie de traballadores de servizos relacionados coa infraestrutura urbana. O volume crecente dos negocios deu traballo a empregados de bancos, de sociedades financeiras e dependientes de comercio. Este conxunto bordeaba o límite entre as clases medias e as clases populares.
No século XIX aparece unha nova clase social, o proletariado. Os seus orixes van ligados ao proceso de industrialización. A aparición da industria moderna supuxo unha organización do traballo diferente a do antigo sistema gremial. As novas fábricas utilizaban unha man de obra asalariada proletaria. O patrón propietario dun establecemento industrial, compraba a forza de traballo dun obreiro a cambio dun salario. O traballo na fábrica ocupaba todas as horas do día e todos os días do ano, e non se podía compatibilizar con outras ocupacións.
As xornadas laborais eran de doce a catorce horas en establecemientos escuros, húmidos e mal ventilados. Mulleres e nenos de máis de sete anos eran emprgados nas las fábricas e cobraban salarios moi inferiores aos dos homes. Os salarios eran moi reducidos e daban só para comer. As casas eran pequenas ye se atopaban ubicadas en barrios moi pobres que carecían dos servizos de alumeado e de limpeza, de cloacas e ata de empedrado. As enfermidades infecciosas se propagaban de forma rápida nestes barrios.

Mª Isabel Fulgueira Quintás

La sociedad española en el siglo XIX: las clases medias

Las clases medias se encontraban situadas entre los poderosos y los asalariados y representaban únicamente el 5% de la población en España. Su escasa importancia es un reflejo del débil proceso de industrialización. Las clases medias agrupaban a propietarios de tierras, hombres de negocios, pequeños fabricantes, profesionales liberales y empleados públicos. Su riqueza era mucho menor que las de las clases dirigentes. La mayoría residen en la ciudad, es el caso de los empleados públicos, el sector de los profesionales liberales: los relacionados con las leyes, con la construcción y la propiedad inmobiliaria y los relacionados con la salud. Compartían con los grupos poderosos el estilo de vida, aunque su menor capacidad económica les llevó a una forma de vida más domestica. Ideológicamente eran conservadores, defendían el orden y la propiedad temerosas de que cualquier cambio las sumiera en la pobreza y las igualara con las clases populares.

Mª Isabel Fulgueira Quintás

La sociedad española en el siglo XIX: la antigua nobleza

La desaparición de los privilegios de los señores y de las categorías jurídicas dio lugar a que las diferencias de clase se manifestasen en el terreno económico, o sea, según la riqueza. Frente a los burgueses, los ricos o los propietarios, aparece contrapuesto el grupo de los que carecen de riqueza, propiedad. La pequeña nobleza española sufrió un proceso de deterioro económico y social. Perdió el principal privilegio, la exención de impuestos, sus tierras proporcionaban escasas rentas, y la mayoría tuvo que ejercer actividades diversas La gran nobleza incrementó su riqueza ya que conservó la mayoría de sus tierras, en propiedad privada, y se hizo con nuevas propiedades de la desamortización, además de poseer inmuebles urbanos. Hacia 1850, España continuaba siendo un país agrario y la nobleza la mayor poseedora de tierras. Sin embargo, a finales de siglo, las fortunas de industriales y comerciantes eran superiores a las nobiliarias.
Durante el reinado de Isabel II, los nobles constituían el grupo de influencia en la Corte, formaban parte de las “camarillas” que rodeaban a Isabel II y conseguían privilegios, ocupaban la alta oficialidad del ejercito y eran miembros del Senado, manteniendo su prestigio social. Nace una burguesía vinculada a los negocios y a las operaciones comerciales y financieras, pero el grupo más dinámico se constituirá por un núcleo unido al capital extranjero, a las profesiones liberales y a los nuevos centros de poder. Muchos se convierten en rentistas y propietarios agrícolas.
Mª Isabel Fulgueira Quintás

Karl Marx

Karl Marx foi un filósofo alemán que naceu no 1818, e xunto con Friedrich Engels foi o creador do socialismo científico e un dos pensadores que máis influíron na historia contemporánea. Karl estudou nas universidades de Bonn, Berlín e Xena. As críticas das condicións sociais do proletariado que escribía enfrontárono coas autoridades. Os seus estudos de filosofía, historia e ciencias políticas levárono a ter unha determinada forma de pensar, e cando coñeceu a Fiedrich Engels os dous descubriron que chegaron á mesmas conclusións sobre a orixe e sobre os problemas revolucionarios. Entón comezaron a traballar xuntos e mantivéronse unidos o resto das súas vidas. Marx denunciaba a explotación da clase obreira pola burguesía e defendía a necesidade dunha revolución obreira para destruír o capitalismo. A través desa revolución o proletariado chegaría ó poder político e crearía un estado obreiro no que a propiedade pasaría a formar parte do Estado. Marx estaba en contra das desigualdades entre as diferentes clases sociais. Creou en 1864 a I Internacional, a AIT, que era a Asociación Internacional de Traballadores, formada por distintos compoñentes das doutrinas da segunda metade do século XIX. A causa das diferenzas entre eles a I Internacional fracasou, entón a II Internacional xa se fixo só para socialistas. O marxismo é unha doutrina social, económica e política da segunda metade do século XIX baseada nos pensamentos de Karl Marx e unida a dous movementos políticos moi importantes que eran o socialismo e o comunismo. O seu pensamento comezou a destacar no movemento obreiro do século XIX e o XX.

Ana Vila García

O Anarquismo

Os anarquistas crían que o maior dos logros da humanidade era a liberdade do individuo para poder expresarse e poder actuar sen que isto fora impedido por calquer forma de poder. O Anarquismo, según Proudhon e os seus partidarios, excluiría a autoridade, establecendo o individualismo no seu máximo grao. Os anarquistas negan toda autoridade: Estado, Igrexa e exército. Durante o período da AIT (Asociación Internacional de Traballadores) os anarquistas foron expulsados por non coincidir coas ideas de marx. Esta situación, e a morte do principal pensador anarquista, Bakunin en 1876, provocou unha dispersión dos grupos anarquistas. Sen embargo, os atentados, o seu principal medio de loita, continuaron ao longo do século XIX e o XX. En España hai que destacar os asainatos de Cánovas del Castillo, José Canalejas e Eduardo Dato. O propio rei Alfonso XIII sufría varios atentados de grupos anarquistas. O máis importante produciuse no día da súa voda, provocado por unha bomba que non o alcanzou, pero si o fixo con varias persoas do público asistente. En España créase en 1870 a Federación Rexional Española (FRE) e en 1910 créase en Cataluña a Confederación Nacional do Traballo (CNT), ámbalas dúas de signo anarquista. Durante a Guerra Civil española os anarquistas participaron no goberno republicano, sendo a primeira experiencia na historia.
José Gómez Pardellas

O ludismo: a fábrica de tabacos de A Coruña

A fábrica de tabacos de A Coruña, coñecida co nome de A Palloza, abriuse no ano 1804 e tiña cerca de 5 000 traballadores, dos cales, a maior parte eran mulleres. Estaban bastante mal pagas, cobraban o redor de tres ou catro duros ó mes, e a súa actividade era complementaria, un auxilio da economía familiar. Os primeiros conflitos, debido os baixos salarios, tiveron lugar en 1831 e en 1854. A partir deste ano adquiren tendenzas luditas. O tabaco en pó (rapé) e os puros de alta calidade foron sustituídos pola picadura, os cigarros e os puros ordinarios. Estas novas preferencias deron lugar á mecanización para satisfacer a demanda. O traballo manual das cigarreiras comeza a facerse de forma mecánica. A resposta das traballadoras de A Palloza no ano 1857 é arremeter contra os xefes ,botar toda a produción ao mar e destruir as máquinas novas de picar o tabaco. Tamén tiraron á ría estas máquinas, ademáis de mobles, papeis, libros de caixa e outros efectos que atoparon nos despachos dos directores. O movemento ludita xurde en Gran Bretaña no século XIX, non posuía unha ideoloxía base, era, simplemente unha forma de protesta ante unha mecanización que os obreiros consideraban perigosa á hora de manter os seus postos de traballo. En Cataluña e en Levante tamén temos noticias de accións de carácter ludita, por exemplo o incendio da fábrica "El vapor" de Bonaplata en 1835.

Colaboración de Isabel G. Piñeiro

O movemento obreiro

O termo proletariado é utilizado para designar á clase máis baixa da época contemporánea, que no sistema capitalista, vese na obriga de vender a súa forza de traballo á burguesía empresarial. As súas condicións de vida eran moi malas, os traballadores tiñan longas xornadas, un salario mínimo e pdían ser despedidos sen ningún tipo de explicación. Nas fábricas traballaban homes, mulleres e nenos, e era habitual que éstes últimos cobraran menos e estiveran sobreexplotados. O proletariado do século XIX se concentraba nas cidades, onde se atopaba a industria. A concienciación da súa mala situación levou aos obreiros á protesta e ás reivindicacións, pero tamén á desesperación. acabando moitos no alcoholismo, no xogo ou na delincuencia. Os primeiros movementos de masas orixináronse en Inglaterra, protagonizando escenas de destrucción das máquinas (Ludismo), ou creando asociacións de carácter sindical. Son as chamadas sociedades de axuda ou de socorro mutuo. Estaban integradas por artesáns que traballaban baixo o domestic system, unha industrie rural que conxugaba o traballo agrícola coa manufactura caseira de textiles, que non se desenvolvía nas fábricas. O seu obxectivo era a unión de obreiros para conseguir melloras salariais e laborais. A finais de século foron ilegalizados e tiveron que exercer as súas actividades de forma clandestina. A pesar dos éxitos obtidos polas organizacións sindicais, um amplo sector da clase obreira convéncese que a maneira de acabar co capitalismo era a loita política. Para iso empeza a organizarse en partidos políticos, que recolleron no seu seo dende as tendencias máis moderadas ata as máis radicais. A finais do século XIX xurden as Internacionais obreiras, defendían que era necesario esforzarse ao máximo para derrotar á burguesía.

Iago Montes Vázquez

Adam Smith e o Liberalismo económico

Adam Smith era un economista e filósofo británico que estableceu os principios do liberalismo. Naceu en Escocia no ano 1723 e foi á Universidade de Glasgow para iniciar os estudos de filosofía moral, que despois rematou na Universidade de Oxford. Despois fíxose profesor axudante de retórica e de literatura en Edimburgo. Entre os anos 1763 e 1764 fixo unha longa viaxe por toda Europa por ser o titor do terceiro duque de Buccleuch, e nesta viaxe coñeceu a moitos filósofos e economistas importantes como Quesnay, Turgot, Voltaire… E baseándose nas súas ideas chegou a ter a súa propia e orixinal doutrina e teoría económica. En 1777 foise a vivir a Edimburgo ó ser nomeado comisario de alfándegas para Escocia, e en 1778 foi nomeado o reitor honorífico da Universidade de Glasgow. A súa obra máis importante é o famoso tratado chamado A riqueza das nacións, que é un libro sobre o progreso económico. O momento no que se publicou esta obra está considerado como o nacemento da economía como ciencia social independente da política. Nesta obra, Smith analizou os orixes da riqueza e as condicións que determinan a aparición do capital; para que isto fose posible tiña que haber a mínima intervención posible do Estado. Adam Smith estaba totalmente en contra do mercantilismo, que é un sistema económico baseado na acumulación de metais preciosos como riqueza do Estado; neste sistema o Estado intervén na economía. Polo tanto, Smith estaba a favor do liberalismo económico, que é un sistema económico baseado na liberdade de comercio e na libre competencia; neste sistema o Estado non intervén na economía, fano os burgueses. A teoría deste autor dicía que o interese persoal e a procura do máximo beneficio era o motor da economía, que os diferentes intereses equilíbranse no mercado grazas ó mecanismo da oferta e da demanda e tamén dicía que o Estado non debería de intervir no funcionamento da economía e debería permitir o librecambio.
Ana Vila García

Os inicios da industrialización en Galicia: as conserveiras

A finais do século XIX, na década de 1880, iníciase na ría de Vigo, a apertura das fábricas conserveiras de peixe. Debeuse principalmente á chegada de empresarios burgueses cataláns e desenvolveuse grazas a capitais franceses. Tratábase dunha actividade herdeira das coñecidas salazóns das Rías Baixas. Estas empresas vanse especializar na conserva de sardiñas. En 1904 créase en Vigo a "Unión de Fabricantes de Conservas de la Ría de Vigo", testemuña da importancia desta incipiente industria galega. As innovación tecnolóxicas eran constantes, por exemplo o peche das latas ou os métodos de conservación das mesmas. Axiña se converteu nun traballo propiamente feminino, as mulleres obreiras traballaban a través, moitas veces, de simples contratos verbais. Durante o primeiro tercio do século XX, a industria conserveira atravesa unha fase expansiva, xa que nos anos da I Guerra Mundial, hai unha gran demanda no frente destes produtos enlatados. Non só experimentaron un crecemento as conserveiras senón todas as empresas "auxiliares" de peixe; falamos das latas, do aceite...Iníciase unha verdadeira concentración empresarial neses anos. A finais dos anos 20 e principios da década dos 30, debido a Gran Depresión, as conserveiras pasan por unha fase crítica. Coa Guerra Civil hai un certo repunte. Ao longo dos 60 mantéñense, e volven a pasar por unha crítica fase coa Reconversión Industrial dos anos 80. Hoxe en día Galicia é a segunda exportadora de conservas de pescado do mundo.
Colaboración de Isabel G. Piñeiro

Os inicios da industrialización en Galicia: Sargadelos

No norte de Lugo, na poboación de Cervo, nun lugar denominado Sargadelos, instaláronse no século XVIII os primeiros Altos Fornos de carácter privado de España e de todo o sur de Europa. A monarquía xa creara outros en Santander e en Navarra. Tamén de carácter privado como os de Sargadelos foron outros Altos Fornos creados en Andalucía. En Sargadelos xurdiron problemas cos veciños, xa que para o funcionamento dos fornos necesitábase madeira, isto levou á expropiación dunha importante masa forestal ademáis da obriga para os veciños de acarrear madeira, carbón e outros materiais. Éstes eran usos frecuentes no século XVIII, pero deu lugar a unha gran conflictividade na zona. No século XIX a típica louza branca de Sargadelos se atopaba entre as máis prestixiosas de toda Europa. En 1875 péchase a fábrica que incluía ademáis do forno unha ferreiría para a producción de olas, potas etc. En 1949, o Complexo Industrial Castro inicia novamente as actividades preto dun castro no concello de Sada (A Coruña), onde levantaron a primeira fábrica de louza do novo Sargadelos. Experimentaron coa louza diferentes técnicas e deseños, utilizando a terra galega coa que se conseguía unha pasta fina, moi dura e translúcida. En 1960, O Castro produce novos deseños abstracto-geométricos que entroncan co Románico e o Barroco galegos. En 1970 queda inaugurada a nova fábrica en Cervo, Lugo. Nesta nova etapa os deseños se atopan en consonancia coa realidade e o carácter galaico. O concepto da cerámica de Sargadelos é a seguinte: tecnoloxía máis artesanía é igual a arte.
Sofía López García

Inventos do XIX: a máquina de coser

Antes de que existise a máquina de coser as amas de casa facían as tarefas de costura nas súas casas a man, e non había agullas nin fíos como os de agora. En lugar da agulla utilizaban un pequeno instrumento de madeira no que introducían a lá ou o liño, materiais que había antes do século XVIII para fabricar as prendas de vestir, xa que o algodón e a seda aínda tardarían tempo en ser mercados na India ou en China. A máquina de coser é un aparello deseñado para unir pezas de tea ou pel mediante puntadas pechadas ou en cadea, para o seu funcionamento xeralmente utiliza fío. A primeira máquina de coser inventouna Thomas Saint, pero só estaba deseñada para coser cun único fío e formaba unha puntada en cadea. Este modelo de máquina non usaba agulla senón que un instrumento moi pequeno de madeira cun ferro moi fino na punta. A primeira máquina de coser foi fabricada realmente en 1829 por un xastre francés, que usaba unha agulla en forma de gancho que se movía cara abaixo mediante o movemento dun pedal que activaba un muelle que chegaba ata a agulla. Este sistema de coser non foi moi utilizado xa que os ingresos das familias naquela época eran escasos. Éste invento só podía ser utilizado por uns poucos xastres, sen embargo un importante xastre francés utilizouno na súa empresa téxtil e morreu na ruina. Cando nestes aparellos se introduce en 1850 grazas a Allen Benjamin Wilson unha bobina xiratoria e o pé de suxeición é cando comezaron a ser aceptados por bastantes empresas de costura. As primeiras máquinas de coser que tiveron éxito permitían á persoa usar as dúas mans para guiar a tea na agulla. As máquinas de coser de hoxe en día están equipadas con motores eléctricos que se activan cun interruptor.

Ana Vila García

Inventos do XIX: o telégrafo

O telégrafo é un dispositivo de telecomunicación que ten como misión transmitir sinais a distancia a través de impulsos que viaxan dun punto a outro a través dunha liña, e que son decodificados e traducidos logo de chegar ao seu destino. Diferentes telégrafos ópticos usáronse ao longo das décadas, pero o que maior uso recibiu no tempo foi o telégrafo electromagnético. A invención do telégrafo electromagnético non se pode atribuír a unha sóa persoa debido a que este aparello foi produto de diversos aportes de varios científicos, técnicos e inventores. Entre eles, podemos destacar a Salvá y Campillo, a Gauss e a Weber ou a Morse O telégrafo de Gauss e Weber consistía nunha liña de 1000 metros de lonxitude sobre os tellados da vila na que traballaban (Goöttingen) unindo a universidade co observatorio. Nun principio non contaban con ningún código para comunicarse, mais non tardaron moito tempo en crear unha especie de alfabeto basado na amplitude das sinais do telégrafo. Foi usado durante uns anos, pero o seu sistema non era o que se remataría por impoñer en todo o mundo baixo o nome de telégrafo. Verdadeiramente foi Morse quen logrou, no 1837, construír un telégrafo que era verdadeiramente práctico e ademais tamén iventou un alfabeto que resultaba tamén moi útil á hora de envíar as mensaxes. Tanto o aparello como o telégrafo comenzáronse a empregarse no momento no que se instalaou a primeira liña de telégrafo. Esta liña tiña unha lonxitude de 64 km e encargábase de unir Nova York con Baltimore. O telégrafo estaba básicamente constituído por un aparello transmisor, outro receptor e unha liña que os unía (formada únicamente por un fío). O retorno da corrente eléctrica realizábase por terra para conseguir pechar o circuito eléctrico. Xa en 1850, o telégrafo electromagnético extendérase por toda Norteamérica, Inglaterra e diversas zonas do continente europeo. Os cables colocábanse polo aire unidos a postes facendo chegar as liñas telegráficas a calquera parte de terra na que se puideran colocar os postes. Pero cando unha liña telegráfica chegaba á costa, vía freado o seu avance por mor da auga dos océanos ou mares. Por isto, en 1851, tras varios experimentos que non funcionaran, colocouse no Estreito de Dover un cable verdadeiramente acorazado que tivo moitísimo máis éxito que os seus predecesores conseguindo que as sinais chegasen prácticamente ó momento con fluidez e claridade incribles. En pouco tempo, extendéronse máis liñas telegráficas por todo o Mar Mediterráneo unindo Europa con África e coas illas mediterráneas. En vista do tremendo éxito acadado, plantexouse a opción de cruzar o océano Atlántico cunha liña de telégrafo. Antes do ano 1866, foron varias veces as que se intentou esta proeza sen conseguir os resultados esperados. Pero nese mesmo ano, completouse un cable que parecía funcionar de verdade logrando transmitir as mensaxes dende Irlanda ata Terranova. Dende 1866 en diante extendéronse polos océanos de todo o mundo moitos máis cables chegando a haber quince cruzando todo o Atlántico. Algunha que outra sección destes cables aínda se atopa funcionando hoxe en día.
Javier Cabana Soengas

Henry Ford

Henry Ford (Dearborn, Michigan, 1863 -1947) foi un empresario que se formou como técnico na industria de Detroit. En 1893, tras facer experimentos durante algún tempo no seu tempo libre, logrou construir o seu primeiro coche e en 1903 creou a Ford Motor Company. Foi neste mesmo ano cando lanza o seu modelo Ford T, que puxo ao alcance das clases medias. A clave do éxito de Ford estaba no seu procedemento para reducir os costes de fabricación: a producción en serie, coñecida tamén como "fordismo", e a utilización de pezas intercambiables para os coches. A reducción de costes, permitiulle elevar os salarios que ofrecía aos seus traballadores; grazas aos altos salarios que recibían, os traballadores entraron no umbral da clase media, converténdose en consumidores potenciais de produtos como os automóbiles que Ford vendía.O éxito de ventas do Ford T, do cal chegaron a venderse uns 15 millóns de unidades, fixo da Ford unha das mellores compañías industriais até os nosos días. Porén, nos anos seguintes, a posición predominante da empresa Ford, como máximo produtor e vendedor de coches dos Estados Unidos, foi cedendo a favor dos seus competidores, en parte debido a súa lentitude en adoptar a práctica de crear un novo modelo cada ano, que era a tendencia xeral na industria. E aínda que durante a década dos anos 30 tentou recuperar o liderazgo seguindo a tendencia, xa foi demasiado tarde para conseguilo. A pesar de non encabezar a industria da automoción, en 1941, Henry Ford conseguiu firmar uns contratos co goberno da época para encargarse da fabricación de bombardeiros. Para isto, construiu unha enorme fábrica en Willow Run, Michigan, que comezou a producir no ano 1942. A pesar dalgunhas dificultades técnicas, a finais da II Guerra Mundial a fábrica xa producira máis de 8000 avións.No ano 1945 debido a súa idade abandonou a dirección efectiva das súas empresas. Morreu o 7 de abril de 1947, en Dearborn.

Uxía Gómez Méndez
Jennifer Almuiña Pérez

A locomotora de vapor

Unha locomotora de vapor é unha máquina impulsada pola acción do vapor de auga. As locomotoras de vapor foron a forma de tracción nos ferrocarrís ata mediados do século XX, no que foron substituidas polas locomotoras diésel e as eléctricas. En 1769 o inglés James Watt inventou a máquina de vapor que utilizaba a enerxía do vapor de auga para impulsar o movemento noutros mecanismos. Gracias a esta máquina de vapor, George Stephenson fabricou a primera locomotora de vapor en 1814. O funcionamiento da locomotora a vapor é como segue: a auga do vapor pasa a un contenedor por unha válvula de entrada que regula a cantidade de vapor, se se quere cortar o suministro, basta con pechar a válvula. Na locomotora tamén se atopa a chamada "caixa de fumes" e unha caldeira na que se queima a madeira e o carbón, producindo calor. O vapor pasa a un cilindro, empurrando un pistón cara adiante e cara atrás, o aire quente e o fume pasan a un tanque de auga, atravesando uns tubos e quentando a auga ao seu redor ata trasformalo en vapor. O vapor e o fume saen pola cheminea. O 21 de febreiro de 1804, Richard Trevithich amosa o seu invento no ferrocarril mineiro de Penydarren en Gales (Reino Unido). Foi a primeira locomotora de ferrocarril do mundo. Fixo un percorrido de 16 km. en catro horas, arrastrando dez toneladas de ferro nas que iban sentados setenta homes. A locomotora máis grande, pesada e potente que tirou dun tren foi a chamada “Big Boy” creada entre 1941 y 1945, durante a II Guerra Mundial. Medía metros de largo, tres de ancho, e cinco metros de alto, e pesaba máis de 600 toneladas cada unha. Unha locomotora podía remolcar unha carga de seis veces o seu peso, e estaba deseñada para percorrer as grandes curvas das montañas dos Estados Unidos. A “Big boy” tiña dos xogos de oito rodas motoras. Para mantener alimentada a caldeira, usábase un cargador mecánico ante a imposibilidade dun manual, moi lento. A locomotora máis rápida, a de Mallard, inaugurouse o 3 de xullo de 1938, establecendo un novo récord mundial de velocidade para locomotora de vapor.

Juan Carlos Rey Vázquez

Inventos del XIX: El ferrocarril

El primer tren nació en Inglaterra hace casi 200 años. En 1829, se estaba construyendo el nuevo ferrocarril entre Liverpool y Manchester, en el norte de Inglaterra. Se hizo una competición para encontrar la mejor locomotora para recorrerlo. El premio de 500 libras lo ganó fácilmente la Rocket, de George y Robert Stephenson, que alcanzó la asombrosa velocidad de 46,7 km/h, un récord mundial. Por primera vez, la gente podía viajar por tierra más deprisa que a caballo. El ferrocarril era todo un símbolo de progreso ya que era un medio de trasporte cómodo y barato. Ademas facilitó los desplazamientos de las personas y los intercambios comerciales, por lo tanto supuso un cambio en la forma de vida; modificando incluso los hábitos alimentarios, porque llegaron a los mercados nuevos productos procedentes de lugares lejanos a través de este nuevo transporte. En España el primer ferrocarril se puso en funcionamiento el 28 de octubre de 1848 entre Barcelona y Mataró y en septiembre de 1894 el tren ”Hullero” uniendo León y Bilbao con 340 Km. de vías que atravesaban cinco provincias. Recibió el nombre de tren “Hullero” porque la empresa Vasco-Leonesa construyó esta vía para trasportar la “hulla” (carbón mineral de color negro intenso con gran poder calorífico) de las minas de carbón leonesas hasta los Altos Hornos de Bilbao.
Juan Carlos Rey Vázquez

El Japón Meiji

En el siglo XIX Japón era un Imperio anclado en el pasado. El poder teórico se centraba en la figura del Emperador, sin embargo, en la práctica estaba en manos de la familia Tokugawa, en el Shogun. La sociedad se dividía en castas, era de carácter feudal, recordando a la Europa Medieval. Los estamentos privilegiados incluían a los señores feudales o Daymios y a los guerreros o Samurais. El resto de la población estaba formada por campesinos que trabajaban las tierras de los señores y por artesanos y comerciantes asentados en las principales ciudades, Osaka y Edo. La fecha de 1868 supone, para Japón, una ruptura histórica. Se produce la denominada "Revolución o Restauración Meiji", que significó el paso del Japón sumido en el Medievo al Japón Contemporáneo. Se restaura el poder del Emperador, se adopta una Constitución tipo las de Europa del siglo XIX, es suprimida la sociedad estamental, declarada la igualdad civil, son abolidos los privilegios , es proclamada la división de poderes, se crea un Parlamento, se desarrolla el sistema económico capitalista...Todas estas medidas desembocan en la occidentalización del Japón que, en pocos años, se convierte en una potencia mundial junto a Gran Bretaña y a EEUU. Los propios japoneses visitaron Alemania para conocer de cerca la organización de su ejército y de su Parlamento, y tomarlos como modelos para implantar en su nuevo y modernos país. Las estructuras políticas, económicas, sociales y las mentalidades que habían tardado siglos en fraguarse en las sociedades europeas, se introducen en Japón en menos de dos décadas.

Colaboración de Isabel G. Piñeiro

Las ciudades del siglo XIX

En el siglo XIX las ciudades crecen y, con ellas, nuevos barrios burgueses de carácter residencial, barrios obreros junto a las nuevas fábricas, y nuevos símbolos de la industrialización: las estaciones de ferrocarril, los tranvías etc. Las ciudades son centros de la administración, de los bancos, de las compañías financieras, de los bufetes... La burguesía se consolida como clase social gracias al enriquecimiento comercial e industrial, consecuencia de la nueva sociedad capitalista. En las grandes ciudades se realizan reformas urbanísticas necesarias tras el caótico crecimiento industrial, se derriban las antiguas murallas, se abren grandes avenidas y plazas, nuevos barrios residenciales con plano en cuadrícula (ensanches), con jardines y espacios verdes (idea de llevar el campo a la ciudad), y con nuevas edificaciones que siguen las modas de la nueva arquitectura europea. La burguesía y la aristocracia se reunían en los salones de sus residencias para celebrar tertulias artísticas y literarias. Asistían a fiestas, al teatro y a la ópera. Los profesionales de clase media se reunían en los cafés para sus charlas políticas cotidianas. A las clases populares no les quedaba otro lugar que las tabernas para desahogarse o la ópera donde solían ocupar el gallinero cruzándose con las familias de alta sociedad que tenían reservado su propio palco.
Verónica Gómez Vázquez

A vida cotiá en España no século XIX

A vida cotiá nas cidades do século XIX non era igual para as clases acomodadas e as clases populares. A vida social das clases acomodadas do século XIX era intensa, xa que asistían a festas e reunións onde se atopaban tanto á burguesía coma a aristocracia das cidades. As diversións cotiás eran o teatro, a música e a ópera. As corridas de toros era outra das aficcións das clases acomodadas pero a éstas tamén acudían as clases populares. Os homes adoitaban ir a tomar o café diariamente, éstes eran centros de charlas políticas e literarias; e as mulleres adoitaban ir de visitas a casa de amigas ou de familiares a pasar as tardes. Os burgueses na súa vestimenta, seguían as modas chegadas de París. As mulleres lucían vestidos moi escotados, saias amplas, chapeus e complexos peiteados. Os homes vistían con traxe de cor escuro, chapeu e botíns. A moda era deixar bigote e máis barba. En canto á alimentación das clases burguesas era bastante popular o cocido ou pucheiro de carne de porco e de vaca,polo ou año. Tamén comían embutidos, ovos, peixes e doces, sobre todo chocolate bebido no almorzo, na merenda e polas noites antes de durmir.
As clases populares tiñan unha vida social máis limitada xa que os seus medios eran escasos. Os obreiros e campesiños reuníanse nas tabernas, que adoitaban ser lugares moi sinxelos e con poucas comodidades. As festas populares e os festexos eran as grandes ocasións para a diversión destas clases. As festas máis habituais eran as patronais, as romarías relixiosas adicadas aos santos locais, as verbenas, o Entroido, a Noiteboa e a chegada dos Reis Magos de Oriente. En canto a vestimenta destas clases, era sinxela. As mulleres levaban sai, blusa e mantón; os homes vistían camisa, pantalón, bufanda e alpargatas nos pés. A alimentación das clases populares era máis pobre que a dos ricos; comían o cocido tamén pero con pouca carne e máis verduras e garbanzos, ademáis de pan, viño, froita e algún doce en ocasións.
Beatriz Martínez Blanco

Inventos do século XIX: o teléfono

En 1854, Charles Bourseul (Francia) contoulles aos seus colaboradores a idea de empregar as vibracións producidas pola voz sobre un disco flexible, co fin de activar e desactivar un circuíto eléctrico e conseguir xerar vibracións nun lugar afastado do cal foran producidas orixinalmente. Anos despois, Johann Reis (Alemaña) traballou na evolución dun instrumento que foi capaz de transmitir notas musicais, aínda que non foi quen de reproducir a voz humana. Non foi até 1877 cando, tras descubrir que para transmitir a voz humana era necesario o emprego de corrente continua, Alexander Graham Bell (EEUU), construíu o primeiro teléfono capaz de transmitir e recibir a voz humana con tódalas súas propiedades e características. Basicamente, o primeiro teléfono de Bell estaba constituído por un emisor, un receptor e un só cable de conexión polo que se transmitía a corrente eléctrica continua. O emisor e o receptor estaban constituídos por un diafragma metálico flexible e, ademais, un imán con forma de ferradura que se situaba no interior da bobina. O funcionamento do teléfono viña a ser o seguinte máis ou menos: As ondas do son emitidas pola voz humana petabam no diafragma e, no acto, facían vibrar a este últimi dentro do campo magnético do imán. Esta vibración facía chegar unha corrente á bobina (esta variaba segundo as vibracións do diafragma). Dita corrente transmitíase polo cable cara o receptor do outro teléfono, no que se repetía o proceso anterior pero desta vez, ao revés. Aínda que estes equipos podían transmitir a voz, facíano moi debilmente. Tempo despois, Emile Berliner inventou o transmisor telefónico de carbono, que constituiu a clave para a aparición do teléfono útil. Devandito invento consta dunha serie de pequeniños grans de carbono situados entre unhas láminas metálicas chamadas eléctrodos que transmiten a variación de presión a estes grans. A variación de presión orixina á súa vez unha variación na resistencia do carbono. Logo, na liña, aplícase unha corrente continua aos eléctrodos e aparece unha nova corrente resultante. A variación de corrente producida entre o transmisor e o receptor remata nunha maior potencia que a que tiña onda sonora orixinal nun comezo. A este efecto chámaselle amplificación, e é fundamental nos teléfonos para reproducir a onda orixinal con claridade.
Javier Cabana Soengas

O tranvía en Vigo

O 2 de xuño de 1914 rodou en probas o primeiro tranvía pola cidade de Vigo. O 9 de agosto dese mesmo ano quedou inaugurado o servicio de tranvía nesta cidade. Os primeiros tempos non foron fáciles para a empresa do tranvía, xa que debido á Guerra europea e á inestabilidade, ademáis do alto prezo do servizo, non atra a moitos pasaxeiros. Para solucionar isto e aumentar os ingresos, a empresa de tranvías establece abonos para escolares que vivían nas aforas da cidade e así trasladarse cara as escolas do centro. Faise unha rebaixa de tarifas. O 3 de setembro de 1926 inaugúranse máis liñas de tranvía na cidade. En 1933 a empresa entra nunha fonda crise, prodúcese unha folga con máis de catorce días de duración provocando a total suspensión do servizo de tranvía. Ese mesmo ano ten lugar un grave accidente consecuencia dun descarrilamento deste transporte. Durante a Guerra Civil non había suficiente aceite lubricante necesario para o cambio na palanca de cambio na vía, ademáis o suministro de electricidade era insuficiente para poder circular. O tranvía estivo a punto de desaparecer nesta dura época. Na posguerra ocorre o mesmo, os continuos cortes de enerxía perxudican a este transporte urbán. Tras unha etapa máis optimista, o día 13 de febreiro de 1967 desaparece das rúas de Vigo.
José Antonio Rodríguez Carballo

Os inventos do século XIX

A locomotora é un dos frandes inventos da Revolución Industrial. O inventor foi o británico Stephenson, e a primeira locomotora a vapor foi construida por Richard Trevithick no ano 1804. As locomotoras de vapor utilízabanse para darlle tracción aos trens. Dende principios do século XIX ata mediados do XX foron de vapor. Desplazábanse a través dos raís, aínda que podían rodar por camiños e estradas, eran os locomóbiles. As locomotoras eléctricas existen desde finais do XIX, pero tiñan un alto coste, de maneira que quedaron relegadas a usos concretos. As locomotoras diesel non se desenvolven de todo ata o ano 1950, cando a tecnoloxía permitía fabricar motores coa potencia necesaria para os trens.
Outro invento do século XIX foi o gramófono. Foi o primeiro sistema de gravación e reproducción de son que utilizaba un disco plano. O inventor foi Emile Berliner. Está composto por un prato xiratorio, un brazo, unha agulla e un amplificador, Utiliza sempre un sistema de gravación mecánica analóxica na que as ondas sonoras son tranformadas en vibracións sonoras que moven a agulla trazando surcos que forman unha espiral. Ao percorrer o surco xira no prato do dispositivo xerando vibracións metálicas que producen o son.
Jennifer García Mariño

A Revolución Industrial inglesa

A Revolución Industrial inglesa comeza a mediados do século XVIII, é unha revolución que despois expandirase por Europa Continental, Estados Unidos e Xapón. Son unha serie de transformacións socioecómicas e tecnolóxicas moi importantes na historia e que deron lugar a un novo xeito de vida e a unha nova sociedade de clases. A primeira causa a ter en conta no desenvolvemento deste feito foi o crecemento demográfico, tamén coñecido como "revolución demográfica", isto supuxo un incremento da poboación que fixo posible unha maior demanda de alimentos. A súa vez, isto deu lugar a melloras agrarias, a unha maior productividade, posible grazas ás novas técnicas e inventos (arados, segadoras, sementadoras, malladoras...) e tamén a novos sistemas de cultivo (o Norfolk principalmente). Ademais, introducíronse cultivos novos coma a pataca. Todo isto formou parte da chamada revolución agrícola. Antes desta revolución os produtos eran elaborados manual e artesanalmente, coa Revolución Industrial aparece por primeira vez a industria e as innovacións coas cales pásase á mecaniza ción da industria téxtil e da siderurxia. Estas primeiras máquinas accionábanse ó principio, sobre todo, coa enerxía hidráulica, e logo tamén coa máquina de vapor, inventada por James Watt no 1769, que tería un papel moi importante na Revolución Industrial dado que tamén serviría para a revolución dos transportes. Tamén coas innovacións industriais aparecerá a fabricación en serie que fai que os costes e o traballo sexan menores na producción, este sistema utilízase en moitas industrias da actualidade. Ademais mellorouse o comercio debido á revolución dos transportes dado que apareceu a máquina de vapor e grazas a ela apareceu o barco de vapor e tamén o ferrocarril. Éste accionábase coa locomotora de Stephenson que inventou en 1829. Comeza así o transporte de mercadorías e persoas en ferrocarril. A primeira liña de pasaxeiros foi de Liverpool a Manchester.
Juan Varela Armas

O desenvolvemento agrícola en Inglaterra

O desenvolvemento agrícola foi unha das condicións necesarias da industrialización. Sen unha verdadeira "revolución agrícola" non existiría a Revolución Industrial en Inglaterra. Durante o século XVIII a agricultura inglesa experimentou un aumento na productividade que obrigou a reducir a man de obra agrícola. Miles de homes e mulleres do campo tiveron que emigrar cara as cidades poñéndose a disposición como man de obra nas fábricas. No campo introdúcese a maquinaria nas grandes propiedades, isto supuxo unha importante inversión. A mecanización é lenta en principio, xa que se utilizan segadoras e arados aínda de tiro animal. Máis tarde aparecen a segadora e a malladora. En 1823, Budding patenta a segadora, era un aparato para recortar a vexetación dos campos. Posuía un rodillo con cuchillas rotatorias e era tirada por animais (burros, bois ou cabalos). Outro aparato, a malladora, contruida en ferro, utilizouse para separar o grano. Constaba dun rotor xiratorio, na máquina introducíase a forraxe manualmente e a malladora separaba os grans cara uns depósitos deixando a espiga aparte.
Outra das innovacións inglesas importantes para o desenvolvemento agrícola do século XVIII foi o Sistema Norfolk. Este consisitíu na rotación de cultivos, eliminando o barbeito. Foi ideado polo aristócrata inglés Charles Townshend no condado de Norfolk, apodado "Lord Turnip" ou en español "Lord Nabo" polo interés no emprego desta hortaliza nos súas propiedades. A rotación de cultivos, complementada coa estabulación do gando, e xunto á mellora da utillaxe agrícola deu lugar a un importante crecemento dos rendementos agrícolas. Isto posibilitou o fenómeno da revolución agrícola en Inglaterra, base da industrialización do XVIII.
Paulo Álvarez Busto

La revolución agrícola

La Revolución Industrial es un periodo histórico comprendido entre la segunda mitad del siglo XVIII y principios del XIX, en el que Inglaterra sufre el mayor conjunto de transformaciones socioeconómicas, tecnológicas y culturales de la historia de la humanidad, desde el Neolítico.
En la agricultura, se producen transformaciones en la producción y en el sistema de propiedad. Antes, el sistema de propiedad era feudal, los colonos arrendatarios no eran propietarios, prevalecía el minifundio, el policultivo, la economía de subsistencia, de autoconsumo, sin ventas ni excedentes. Los nobles son los propietarios que quieren recuperar el uso de la tierra, cercan por ello las propiedades para rentabilizarlas, formando latifundios. Son las Leyes de Cercamiento o Enclosure Acts. Se calcula que en el siglo XIX se produjeron en Gran Bretaña unas 800 000 enclosures. A partir de aquí se entra en una economía de mercado, gracias en parte al ferrocarril, produciéndose una especialización agraria, en el norte se da leche y carne, en el sur trigo y maíz. En cuanto a la aplicación de la maquinaria en el trabajo del campo es bastante lenta, en un principio las segadoras siguen siendo de tracción animal, y se expande el arrastre mecánico, que aplicado a una máquina de vapor, constituye el llamado sistema Fowler. Más tarde, a finales del XIX se utiliza el tractor, al que se le acopla de todo. Frente a la rotación bienal o trienal, que dejaba una parte en barbecho, se van a usar nuevas rotaciones, que eliminan la parte en reposo, utilizándose para forraje para el ganado. A esto se unirá la introducción de los nuevos fertilizantes, que incluyen minerales con fosfatos, carbonatos y nitratos aumentando enormemente la producción y la productividad. La revolución agraria tiene los siguientes efectos; libera mano de obra campesina hacia las ciudades e impulsa la Revolución Industrial por la demanda de materiales agrícolas, además de formar los primeros capitales que posteriormente se invertirán en industria.
José Montalbán García

Jacques Louis David: o pintor da Revolución

Jacques Louis David (1748-1825) é o pintor que introduce o Neoclasicismo en Francia, sendo o máximo expoñente da época ata a caída de Napoleón Bonaparte. David naceu en París en agosto de 1748 no seo dunha familia de clase media alta. En 1774 gañou un premio en Italia e viaxou alí, onde se influenciou fortemente da arte clásica e da pintura dun pintor do século XVIII, Nicolás Poussin, de sólida inspiración clasicista. Entre as súas obras máis importantes destacan as seguntes; "O xuramento dos Horacios", encargo de Luis XVI, obra neoclásica na que destaca o dramatismo e a utilización da luz; "Xuramento do Xogo da Pelota", que representa o inicio da Revolución ; "Morte de Marat", onde vemos o propio Marat xa inánime, na bañera na que escribía a diario; e a"Coronación de Napoleón", no que retrata ao novo Emperador. David foi o pintor oficial de Napoleón, de ahí que se lle encargue a obra de "Napoleón cruzando os Alpes", propaganda do seu poder.Outras obras de David son "Morte de Sócrates" na que o filósofo, moi calmado e en paz, discute sobre a inmortalidade da alma; "A morte de Séneca" ou "Lavoisier e a súa muller". Tras a caída de Napoleón, David exiliouse en Bruselas. O seu estilo neoclásico, frío e calculador, exerceu unha gran influencia sobre outros pintores da época. Faleceu en decembro de 1825.
Jorge Gallego Rivas