Cezanne: "Los jugadores de cartas"

Es un cuadro realizado en óleo sobre lienzo, del pintor francés postimpresionista Jean Paul Cezanne que actualmente se encuentra en el Museo de Orsay de París. Sobre el tema de la partida de cartas, Cezanne pintó, entre 1890 y 1896, cinco cuadros diferentes, siendo éste el más famoso de todos. Pertenece a su época de madurez, en la que el artista produce sus principales obras. Los personajes aparecen con sombreros típicos de las clases sociales humildes de la Provenza, uno de ellos de forma cilíndrica, lo que recuerda la afirmación de Cezanne de que “Todo en la naturaleza está modelado según la esfera, el cilindro y el cono. Hay que aprender a pintar sobre la base de estas figuras simples, después se podrá hacer todo lo que se quiera”. Las dos figuras se sientan a los lados de una pequeña mesa sobre la que apoyan los codos. Una alta botella nos lleva hacia la cristalera del fondo, por la que se intuye un abocetado paisaje (esta técnica del abocetado consiste en presentar el espacio por facetas, como una visión fragmentada, por parcelas, reunidas en el cuadro como en el fondo de un ojo iendo apenas referencia a lo que ocurre a su alrededor.facetado, nombre por el que se conoce el aparato óptico de los insectos). El maestro Cezanne se interesa en captar las expresiones de los hombres concentrados en el juego, convirtiendo así al espectador en un observador que contempla la partida, como muchos hombres lo hacen en las tabernas, situándonos en un plano cercano a la escena. La iluminacion artificial se observa en las sombras, especialmente en el reflejo blanco de la botella. El color es el protagonista de la obra, inunda todos los rincones de la tela. El hombre de la derecha viste una chaqueta de tonalidades grises amarillentas y también el pantalón de su compañero, que lleva una chaqueta de tonos malvas que se mezclan con otros colores. El fondo se obtiene gracias a la mezcla de colores, aunque abundan los rojizos, en sintonía con la mesa y el mantel. A diferencia del Impresionismo del que Cezanne parte, en este trabajo destaca el volumen y la forma sobre la luz, volumen que se obtiene gracias al color en estado puro. De esta manera consigue que el Impresionismo sea un arte duradero, aunque el Posimpresionismo irá má allá, ya que el autor proyecta su interior en la pintura.
Pablo Martínez Costales

La Torre Eifell

La torre fue diseñada por Gustave Eifell y sirvió como presentación a la Exposición Universal de París de 1889 y para celebrar el centenario de la Revolución Francesa. Acogió a millones de visitantes desde su inauguración. Construida en el Campo de Marte, muy cerca del Sena, a lo largo de dos años, se inaugura oficialmente el 31 de marzo de 1889. Sus 300 metros de altura le permitieron llevar el título de «la estructura más alta del mundo» hasta la construcción años después del Edificio Chrysler, en Nueva York. A los parisinos no les gustaba la obra, la veían como un gran amasijo de hierros, por ello se acordó desarmar la torre en 1900. Sin embargo, se vio que la torre era un buen lugar para la instalación de antenas y de equipos de radio, esta razón evitó su demolición. La Tore Eifell es hoy el emblema de la ciudad de París. Otra obra de este ingeniero-artista la podemos ver en Porto, en el puente de hierro que atraviesa el río Duero.

José Montalbán García

Gaudí: la Casa Batlló

La Casa Batlló es una de las obras más emblemáticas de Gaudí. Fue construida entre los años 1904 y 1906. Fue encargada por el catalán Batlló i Casanovas para reformar un edificio del siglo XIX. El arquitecto contó con sus colaboradores para estas reformas. Gaudí restauró la fachada, el piso principal, el patio de luces, la azotea, y levantó un quinto piso a la casa. En la fachada se utilizó piedra arenisca de Montjuïc, las columnas tienen forma ósea, con decoración vegetal, los balcones son antifaces que dan una forma ondulada al edificio. La fachda se revistió de cerámica de cristales de varios colores. El patio interior se cubrió con una claraboya de crital sostenida por una gran estructura de hierro. En la azotea destacan chimeneas helicoidales y acabadas en formas cónicas revestidas de vidrio y cerámica y rematadas por bolas de cristal transparente rellenas de arena de diferentes colores. El tejado se edifica sobre una bóveda recubierta de cerámica vidriada en forma de escamas amarilllas, verdes y azules, que recuerda el lomo de un dragón. En la parte izquierda se observa un torre cilíndrica con los símbolos de Jesús, María y José, además de una cruz de cuatro brazos muy utilizada por Gaudí en su obra arquitectónica.
Mª Isabel Fulgueira Quintás

Sorolla:" Nenos na praia"

Sorolla foi un pintor español impresionista, e tamén un dos máis prolíficos, con máis de 2200 obras no seu haber. Naceu en Valencia o 27 de febreiro de 1863. Quedou orfo sendo aínda moi neno. Recibiu un premio pola súa constante aplicación no debuxo das figuras cando aínda non tiña os 20 anos cumpridos.En 1879 ingresa na Escola Superior de Belas Artes. En 1880 consegue outro premio por unha das súas obras. En 1894 viaxou a París donde empezou a utilizar o luminismo, moi importante nas súas obras a partir dese momento. Desde 1914 traballou como profesor de composición e cor na Escola de Belas Artes de Madrid. en 1920, mentres pintaba no xardín da súa casa en Madrid, sufre un ataque de hemiplexía que o mermou nas súas facultades físicas e mentais. Morreu o 10 de agosto de 1923.
A obra "Nenos na praia" pertence a unha das etapas máis exitosaso autor. Vense tres nenos na area dunha praia, á beira do mar. As pinceladas, grandes e continuadas, forman os corpos dunha maneira pouca minuciosa, sen liñas, propia da pintura impresionista francesa. Os nenos parecen fundirse coas ondas do mar, formando unha escena tranquila, serena. Plasma unha escena ó aire libre, a pintura en plein-air, típica tamén do movemento impresionista. O que máis chama a atención son as sombras azules e violáceas, propias do pintor. Sorolla capta as sensacións do aire ao evaporarse sobre os corpos mollados conseguindo transmitir as calidades esmaltadas. Sorolla sempre se preocupou por captar as expresións, por iso vemos a mirada da figura central, aínda que non é unha face definida. Sorolla é o pintor, por excelencia, da luz mediterránea, perfectamente plasmada nas súas obras.
Jorge Gallego Rivas

Mata Hari: a historia dunha espía

Mata Hari foi o nome artístico de Margaretha Geertruida Zelle, una famosa bailarina de striptease e cotesá, condenada a morte durante a I Guerra Mundial acusada de espionaxe. Os tristes sucesos da súa vida como a morte dun fillo, o problema de alcoholismo do seu esposo e a súa constante soidade, fixo que contactara coas culturas orientais e que se convertera nunha cortesá de luxo. Mata Hari fíxose pasar por unha princesa de Xava e exerceu de bailarina exótica nos seus espectáculos. Tivo romances con importantes militares e homes da alta sociedade. Mentres exercía como bailarina e cortesá namorouse dun xove ruso, e aceptou o encargo de espiar para Francia a un embaixador alemán. Mata Hari aceptou ser espía para a República para seguir vendo o seu namorado. Cando os alemáns se enteran, téndenlle unha trampa; enviáronlle unha mensaxe cifrada cunha clave que os franceses sabían descifrar, deste xeito en París crerían que Mata Hari era unha espía dos alemáns e tamén dos franceses. Por isto foi declarada culpable de ser unha axente doble e foi levada a xuízo. As probas non foron concluintes. Durante o xuízo atribúeselle a frase: "¿Unha ramera?, ¡Si!; per unha traidora...xamáis. Foi fusilada e a súa cabeza estivo exposta no Museo de criminais de Francia ata 1958, ano no que foi roubada, seguramente por un admirador da bela Mata Hari.
Ana Vila García

Monet: A estación de Saint-Lazare

Esta pintura co título "A estación de Saint-Lazare" de 1877 é de Claude Monet, un dos máis grandes pintores impresionistas. O Impresionismo é unha corrente artística, principalmente pictórica, de finais do século XIX e que revolucionou o mundo da arte, poñendo a base das Vangardas do XX. Entre as características deste movemento atópase o amor pola paisaxe, que se convirte na protagonista do cadro, unha técnica de pincelada solta, en toques, o intento de plasmar a atmosfera nun determinado momento do día, coas condicións lumínicas dun intre determinado...Nesta obra , o tema é a importancia dos novos medios de transporte nas novas cidades industriais de finais do XIX. Monet descompón os obxectos en manchas e trazos de cor, sen liñas, utilizando esa pincelada solta tan propia dos impresionistas. As cores utilizadas son escuras, utiliza unha luz artificial que se mestura co fume, dando lugar a formas difuminadas. A obra atópase na actualidade no Museo d'Orsay en París.
Beatriz Martínez Blanco

O Impresionismo: Claude Monet

Claude Monet, un dos grandes pintores impresionistas, naceu o 14 de novembro de 1840 en París e morre o 5 de decembro de 1926 en Giverny. Recibiu as súas primeiras leccións artísticas da man de François Charles Ochard e foi alumno do gran pintor neoclásico Jacques Louis David. Cando tiña quince anos xa tiña fama de ser un bo caricaturista. Coa morte da súa nai, cando él tiña dezasete anos, abandoa o instituto para dedicarse á pintura. Coñece ó pintor Boudin, e con él iníciase na pintura ó aire libre e na paisaxe. En París estudia nunha academia. En 1861 tocoulle facer o servizo militar en Arxelia, alí enfermou de tifus, e tras pagar 3000 francos por deixar o exército, comprométese coa súa tía a seguir a súa carreira como pintor. Coñece a Camille Doncieuxcoa que casará anos despois. As súas obras, nas primeiras exposicións, foron moi criticadas, igual que as do resto dos impresionistas. Os problemas económicos e a inminente chegada dun fillo nesa mala situación, lévano a un intento de suicidio. O pintor impresionista Renoir, que vivía nunha situación moito máis desafogada, axuda á familia de Monet. Ao comezo da Guerra franco-prusiana, en 1870, Monet vaise a Inglaterra, donde continua a súa obra pictórica. Monet foi o pintor impresionista que mellor representou o espíritu desta corrente: a súa pincelada de toques, o refrexo da auga nos seus cadros, a atmosfera cambiante a partir da luz e da cor, as vibracións lumínicas...Monet retírase en 1890 a Giverny, alí pinta as súas fermosas Ninfeas do Xardín Xaponés que alí construe para o seu disfrute e para plasmar na súa pintura. Morre aos 86 anos, sendo recoñecido como un gran pintor. Estes días podemos admirar a súa obra nunha exposición dedicada a súa obra no Museo Thyssen-Bornemisza de Madrid.
Beatriz Martínez Blanco

Klimt: "O bico"

Esta obra segue os cánones do Simbolismo, é unha tea con decoracións e mosaicos e fondo dourado. Está exposta na Österreich Galerie de Viena. Na literatura máis recente (Julio Vives Chillida) interpretouse este lenzo desde a óptica da iconografía, como unha representación simbólica do momento no que Apolo bica á ninfa Dafne, que se está convertindo en laurel, dacordo co relato da metamorfose de Dafne que se atopa na obra de Ovidio. A súa visión debe completarse coa do friso de Klimt no comedor do palacio Stoclet de Bruselas, na que a metamorfose consúmase producindo un novo laurel. Trátase dunha perspectiva, apoiada pola literatura, que da un novo sentido a esta obra de Klimt nun contexto iconográfico, e non só metafórico, da historia da arte. Este cadro tivo gran influencia no video da abertura do anime Elfen Lied. Existe, asimesmo, unha canción, "El beso de Klimt"inspirada neste cadro, da polifacética artista madrileña Virjinia Glück.
Colaboración de Cristina Fernández Castro, profesora de Educación Plástica do IES Monterroso

El Romanticismo: Rosalía de Castro

Nació en Santiago de Compostela en 1837. Fue bautizada como María Rosalía Rita, su familia formaba parte de la baja nobleza gallega, aunque nunca se supo con certeza la identidad de su padre. En la escuela ya mostraba talento para la poesía, el dibujo, la música y la declamación. Rosalía de Castro contrajo matrimonio con Manuel Martínez Murguía, gran erudito y cronista de Galicia. Tuvo siete hijos Al año siguiente da a luz a su primera hija, Alejandra, a la que han de seguir seis hijos más. Rosalía es una destacada representante de "O Rexurdimento", aunque ella no aspiró nunca a la fama, de hecho, fue su marido el que la convenció para que publicara sus obras. Nunca disfrutó de buena salud, siempre estuvo luchando con la enfermedad. Vivió dedicada a su hogar, a sus hijos y a su marido. Su vida transcurrió siempre en su Galicia natal. Murió en 1885 a los cuarenta y ocho años en su casa de Padrón, que hoy es un museo. CSus restos se encuentran en el Panteón de Galegos Ilustres en San Domingos de Bonaval, en Santiago de Compostela. En cuanto a su obra literaria destaca su primer libro "La flor", "Cantares Galegos", en el que la autora asume la voz del pueblo gallego, "En las orillas del Sar" y "Follas Novas", obra en la que transmite su esencia vital. La fecha de publicación de "Cantares Gallegos", el 17 de Mayo de 1863, fue elegida para la conmemoración anual de las Letras Galegas. Rosalía, junto a Gustavo Adolfo Bécquer, es considerada representante del Romanticismo en España.
Pablo Martínez Costales

O Romanticismo pictórico

O Romanticismo é unha corrente cultural e artística que se espallou por Europa no século XIX. Significou unha nova estética e un novo sentimento traducíndose na arte polo gusto do exótico e pola natureza, ademáis da preferencia polas actitudes apaixoadas dos personaxes. Algúns dos principais trazos da pintura romántica son: o movemento nas composicións, o gusto pola cor, e as luces vibrantes, ademáis da importancia crecente da paisaxe. Un dos pintores máis importantes do Romanticismo foi Delacroix, autor da obra "A matanza de Quíos". É unha pintura de 1824, representa un episodio da Guerra de Independencia dos gregos contra os turcos otomanos, concretamente a matanza de 20000 habitantes das illas do Exeo. No cadro vense expresións de medo e de desesperación, reflexando a derrota dos gregos nesta triste batalla. Un oficial leva a unha muller espida, con expresión de terror; os máis heroicos son os que sufren a guerra. Esta obra se conserva na actualidade no Museo do Louvre.
Jennifer García Mariño

As mulleres na I Guerra Mundial

A I Guerra Mundial estala en Europa en 1914, debido á rivalidade entre as potencias imperialistas, e foi o conflito con máis mortes ata aquel momento da historia. Nos catro anos que durou, os homes tiñan que combater nas batallas, adicándose á loita diaria nos frentes e nas miserables trincheiras. Sen embargo isto só foi posible grazas a que as mulleres asumiron un novo papel. A partir da Gran Guerra, as mulleres xa non foron únicamente amas da casa, senón que empezaron a traballar nas fábricas, nos hospitais, conducían os camións, os tranvías das cidades, así como se ocuparon tamén das labores do campo para poder abastecer ás cidades e aos frentes. Isto levou ás mulleres a decidir que eran iguais de capaces que os homes para desempeñar os traballos dos que antes só se ocupaban os homes. Sen embargo a sociedade non lles outorgaba os mesmos dereitos que eles. Esta incorporación ao mundo laboral axudou ás mulleres na súa independencia e liberdade. A I Guerra Mundial supuxo un gran paso na historia da muller.
Ana Vila García
Melanie García Vázquez

O presidente Wilson

Vixésimo oitavo presidente dos Estados Unidos de América,Woodrow Wilson naceu en Taunton, Virxinia en 1856 e faleceu en Washington en 1924. Fillo dun pastor protestante, estudou na Universidade de Princeton, onde máis tarde traballou como profesor de Dereito Constitucional e chegou a ser reitor en 1902. Chega a política da man do Partido Demócrata, sendo gobernador de Nova Jersey en 1911. As súas reformas políticas e sociais en Nova Jersey chamaron a atención e o convirten en candidato á presidencia. Nas eleccións presidenciais de 1912 obtivo unha abafante maioría. Durante os seus dous mandatos como presidente (1913-1921) reforzou a intervención do poder central na democracia estadounidense, reorganizou o sistema bancario americano coa creación dun Banco Central (a Reserva Federal), creou un imposto federal sobre a renda persoal, introduciu a elección directa dos senadores por sufraxio universal, estendeu o dereito de voto ás mulleres, empregou a forza do Estado para loitar contra os monopolios e tratou de frear o consumo de alcol coa polémica Lei Seca. En política exterior tivo que enviar unha expedición militar a México en captura do revolucionario Pancho Villa, aínda que non conseguiu atrapalo. Wilson mantivera a neutralidade dos Estados Unidos na Gran Guerra de 1914, sen embargo rompe esa neutralidade ante os ataques submarinos alemáns á navegación no Atlántico, ademáis do temor a unha alianza de México con Alemaña para arrebatar territorios aos Estados Unidos. Deste xeito os Estados Unidos entraron na Primeira Guerra Mundial como aliados de Gran Bretaña e Francia, opoñéndose os réximes dos grandes imperios (Alemaña e Austria-Hungría). Co seu peso industrial e militar contribuíron á victoria aliada, á vez que demostraban a súa condición de gran potencia. En 1918 o presidente Wilson formulou dun programa democrático e pacifista, que prevía a abolición da diplomacia secreta, a liberdade de navegación en todos os mares, a redución de armamentos, a liberalización do comercio e creación dunha Sociedade de Nacións que garantise o arranxo pacífico dos conflitos. Wilson propuña aplicar o principio das nacionalidades, dando a independencia aos pobos con identidade cultural propia que estiveran sometidos ao Imperio Austro-Húngaro, ao Imperio Otomán ou ao Imperio Ruso. Terminada a guerra, Wilson trasladouse a Europa para participar na Conferencia de Paz de París (1919) , quedou decepcionado ante os desexos de revancha das potencias gañadoras. Regresou a Estados Unidos co gran mérito da creación da Sociedade de Nacións. Unha enfermidade apartouno da vida política, deixándolle inválido para o resto do seu mandato. En 1919 recibiu o Premio Nobel da Paz.
Iván García Costa

O armamento da 1ª Guerra Mundial

O armamento da I Guerra Mundial foi moi variado, utilizáronse desde canóns a baionetas, lanzachamas, granadas, ametralladoras, pistolas, rifles...Imos falar un pouco delas. A baioneta inventouse en Baiona, Francia, no século XVII. Sen embargo, foi moi utilizada nos dous bandos , ainda que o seu uso foi máis de carácter psicolóxico que práctico. A baioneta é un coitelo que acompaña ós rifles, e se utiliza no combate de corpo a corpo. Os soldados eran adestrados para dirixir a baineta cara os puntos débiles do corpo do inimigo, por exemplo aágorxa, aos pectorais etc. Os diferentes exércitos foron introducindo novidades nesta mortífera arma; por exemplo, os alemáns crearon adaptadores especiais para os seus famosos rifles, os Gewehr 98; e os franceses introduciron unha folla en forma de agulla para os seus rifles Lebel.

O lanzachamas foi moi utilizado polo exército alemán na Gran Guerra. Había dous modelos, un grande e outro pequeno, desenvolvidos por Fielder. Ambos usaban aire presurizado e dióxido de carbono ou nitróxeno que lanzaba chamas, no caso do máis grande, de ata 18 metros de distancia. Os alemáns utilizaban esta arma para limpar as liñas inimigas antes do ataque. Os británicos estaban moi intrigados polas posibilidades desta arma, de feito construiron os seus propios modelos. As granadas foron consideradas moi práticas para as operacións de asedio. Os alemáns levaban a dianteira do desenvolvemento destas armas. Detonábanse de duas formas, por impacto ou por mecha. Existía tamén a granada cilíndrica, que se activaba golpeándoa contra unha parede para contralanzala contra o inimigo. A primeira granada británica foi a Mack I, con forma de maraca e cun mamgo unido a unha bola, que se activaba ao quitar un anel. Eran pouco populares entre os soldados, xa que ás veces, estoupaban prematuramente. Tamén existían as granadas de rifle, utilizadas polos alemáns, pero eran pouco seguras. A chamada granada Nº 5 foi a dominante do exército alemán, e que aínda hoxe sobrevive. As ametralladoras de todos os exércitos eran moi pesadas, podían disparar entre 400 e 600 proxectís por minuto, cifra que se doblou a finais da guerra. Quentábanse rapidamente, tendo que ser refrixeradas por aire ou auga. Atascábanse con frecuencia, especialmente en climas calorosos ou cando os soldados non tiñan demasiada experiencia.
José Gómez Pardellas

Los navíos trampa de la 1ª Guerra Mundial

El 24 de julio de 1915, el Louise, un tres mástiles mercante con pabellón danés, navegaba solitario entre las aguas que separan el Nordeste de Escocia de las islas Orcadas. Estaban cerca de Scapa Flow, donde la Marina Británica tenia asentado su más notable refugio. Una presa perfecta para los submarinos alemanes. A las 18h un vigía avisó del avistamiento de un periscopio alemán a “una cuarta de babor”. Inmediatamente a la orden un equipo del barco se dedicó a desplegar los botes salvavidas antes de que el primer cañonazo les cayera a menos de una yarda de distancia. El U-36, así se llamaba el submarino, ya creía ganada esta trifulca. Desde que cinco días antes abandonara su puerto de atraque, Heligoland, ,el 19 de julio, había hundido ocho barcos y un vapor. Pero en ese mismo momento aparece otro barco, un carbonero con el nombre de Prince-Charles, el submarino se acerca a él y observa como el barco inicia su maniobra de evacuación, pero hete aquí que con la rapidez de un rayo el carbonero iza el pabellón de la Marina de Guerra británica. Las amuras se batieron, mostrando una batería de cañones, servida por una tripulación entrenada, hasta entonces disimulada bajo los toldos. Las piezas de babor abrieron fuego sobre el U-36 con tanto éxito que poco tardaron en convertirlo en una regadera. En aquella época los veleros neutrales tenían la costumbre de atravesar el Báltico con diversos cargamentos para los Aliados, madera, víveres, carbón, armas. . . los alemanes destruyeron un buen número de ellos. Los navíos-trampa, a los que los ingleses llamaron Q-ships (la q supongo que viene de question, porque los enemigos desconocían la verdadera identidad) eran verdaderos navíos de guerra, estaban inscritos bajo un falso nombre en la lista del Almirantazgo, provistos de oficialidad y tripulación de la Marina de Guerra. Exigían, tanto para los comandantes como para la tripulación, bravura y una cierta sangre fría, a fin de medir el instante propicio del ataque. ¡Un pequeño error podría resultar fatal! Por encima de todo lo más importante era el secreto, a fin de no ser pillados dos veces por el enemigo estos barcos cambiaban constantemente de nombre, tripulación, y apaciencia. El primero de los barcos trampa fue un vieja goleta construida en 1865, se llamaba Thirza. Bajo los nombres de Thirza, Ready, Probus, Elixir, o Q-30 este viejo navío que apenas valía para nada se mantuvo en forma, destruyendo alemanes hasta 1915. Y como él muchos otros que a lo largo de la historia realizaron grandes proezas.

Raquel Nogueira Fuertes

A guerra de trincheiras

Detrás das grandes batallas, das poderosas potencias, dos famosos dirixentes, das forzas de combate e do enorme número de baixas, existiu unha realidade de sofrimento e destrucción. Na I Guerra Mundial (1914-1918) milleiros de soldados viviron durante meses nas trincheiras, nelas, a vida era miserable, vivían na humidade, na suciedade, mal alimentados, durmindo coas ratas, e con constantes bombardeos e ataques inimigos. A rutina diaria consistía en resistir os ataques e intentar debilitar ó inimigo mediante ofensivas, momento no que os soldados saían das trincheiras. Estas consistían nun gran armazón de gabias e arames, na parte frontal había pequenos muros de sacos, tras os muros situábanse as ametralladoras e os canóns, de gran alcance e moi destructivos. Ás veces utilizábanse gases, que provocaban o terror nas trincheiras. Tamén nelas existían postos de mando, enfermarías e refuxios subterráneos.

Alberto Núñez Besteiro

A I Guerra Mundial comezou en 1914 co asasinato dos herdeiros ao trono do Imperio Austrohúngaro. A etapa que precede á Guerra de Trincheiras foi a Guerra de Movementos, na que a igualdade de forzas levou a un estancamento das tropas, feito que deu inicio á Guerra de Trincheiras en 1915, e que durou ata 1917, cando EEUU se uníu ao exército aliado. Esto provocou unha nova estratexia de combate por parte dos aliados: a segunda Guerra de Movementos, que deu fin ao enfrentamento. Unha trincheira é un burato escavado na terra, que serve para protexer o avance das tropas. Detrás das trincheiras da primeira liña atopábanse as trincheiras cubertas, que servían para protexer en caso de ataque inimigo. Tamén existían trincheiras de apoio, con refuxios subterráneos donde descansaban os soldados que non estaban loitando. Os suministros, alimentos e tropas de reemplazo eran levados a trvés dunha rede de trincheiras de reserva e comunicacións. A zona que quedaba entre trincheiras de ambos bandos era coñecida como "terra de nadie", un territorio perigoso, cuberto de arames e blnco fácil para o inimigo. A Guerra de trincheiras foi moi dura para os soldados debido a falla de alimentos, o frío, a lama e as plagas de ratas e piollos. Unha simple choiva podía transformar todo nun mar de lama. Outra das maldicións foi o frío, o inverno era extremadamente duro, contemperaturas preto dos -20ºC. Era case imposible moverse nas trincheiras moverse entre as trincheiras, non se podía facer lume, e, como resultado, os homes estaban expostos á humidade e ao frío, adquirindo o chamado "pe de trincheira". Unha multitude de ratas circulaban polas trincheiras, atacando ás escasas provisións que tiñan e atacando aos cadáveres dos soldados xa mortos na guerra. Non podían durmir, xa que incluso se atrevían a meterse baixo as súas gorras se escondían alí a comida. A hixiene deixaba moito que desexar nestes lugares, todos tiñan piollos. Eran centos e servían tamén para acabar co aburrimento. A vida nas trincheiras foi deblitando aos soldados, non só no aspecto físico, senón tamén no psicolóxico. Tíñase medo á morte, morrían moitos homes e a guerra alongábase. Ademáis os cadáveres descompoñíanse fronte as trincheiras. a falta de sono e a impotencia desmoralizaban ás tropas. Os soldados atopábanse desmoralizados, deprimidos, agotados e sen ánimos. Moitos caeron en desordes mentais. As secuelas psicolóxicas da guerra nos combatentes continuaron tras 1918.

Alejandro Pavón Pacior

A batalla de Verdún

A batalla de Verdún, de febreiro a decembro de 1916, foi un dos principais combates bélicos da Primeira Guerra Mundial, librado entre forzas alemanas e francesas nas proximidades da cidade francesa de Verdún. Planeada como unha sangría do exército francés; finalmente, foino para ambos contendentes. Verdún, situada na cima duns outeiros, desde a que se divisaba o río Mosa, no extremo oriental da liña de trincheiras francesa; foi practicamente desprovista de artillería e soldados nos meses previos á batalla, debido a unha nova teoría bélica de defensa: teoría da guerra de posicións. Os alemáns, conscientes da debilidade francesa, lanzaron un ataque artilleiro demoledor. O día 21 de febreiro de 1916, a artillería alemana alargou o tiro e aislou ás primeiras liñas francesas mediante unha barreira de artillería. A infantería tivo que soportar, sen apoio artilleiro o ataque inicial. A infantería alemana, con lanzachamas á espalda continuou a ofensiva arrollando todo o que encontraban ó seu avance. Sen embargo, as previsións do Estado Maior alemán pronto foron desbaratadas pola realidade. No medio da desolación e destrucción os soldados superviventes franceses empezaron a agruparse en centros de resistencia para deter o avance da infantería alemana. Desde febreiro a xullo de 1916, os franceses resistiron palmo a palmo, levando a batalla unha división tras outra, relevándose unhas a outras. O dominio aéreo comezou sendo alemán, pero pouco a pouco foi decatándose polo lado francés. Loitábase en accións encarnizadas locais, limitadas e violentas. Os heroes da batalla non serán só combatentes de fusil e granadas, de baioneta e coitelo, se non tamén, os enlaces, os telefonistas e os furrieles alemáns ou os homme-soupe franceses que arriescaban e perdían as súas vidas para levar auga e víveres ás primeiras liñas. Será tamén a batalla dos relevos, dos reforzos decimados pola metralla. Foi unha batalla de posicións, trincheiras e loita corpo a corpo con baionetas; a artillería desempeñou un papel importante xunto coas unidades de abastecemento. En decembro de 1916, tras nove meses de combate ininterrumpidos as pérdidas eran, en cada campo, da orde de 500,000 mortos, desaparecidos e feridos graves, que morrían nos hospitais de retaguardia. O resultado estratéxico era practicamente nulo: en decembro, franceses e alemáns encontrábanse moi cerca das posicións que ocupaban cando se iniciou a ofensiva. Nunca na historia da humanidade se derramou tanto sangue, loitouse tan ferozmente por uns kilómetros de outeiros e barrancos.

Uxía Gómez Méndez

1914: O asasinato de Saraxevo

O 28 de xuño de 1914, na cidade de Saraxevo, Gavrilo Princip, un nacionalista serbio , asasina ao príncipe Francisco Fernando de Austria, herdeiro da Coroa do Imperio austrohúngaro, e a súa esposa, a condesa checa, Sofía Chotek,. Este atentado foi o detonante da I Guerra Mundial. As autoridades austríacas escolleron o 28 de xuño para a visita dos herdeiros á Saraxevo porque era o día dunha simbólica festividade relixiosa, e era tamén o día do aniversario do matrimonio dos archiduques. O atentado foi realizado pola Xoven Bosnia, un grupo anarquista, que dispoñía de armas, bombas e de cianuro subministradas pola Man Negra, unha sociedade secreta. Os conspiradores carecían de calquera experiencia no manexo das armas, e tan só por una serie de verdadeiras coincidencias lograron realizar o magnicidio. As 10:15 da mañá, o cortexo de vehículos pasou ante un dos membros do grupo terrorista, éste intentou apuntar desde un edificio, pero non logrou obter un bo ángulo para disparar, e decide non facelo por medo ao fracaso da misión. Outro dos conspiradores arroxou, máis tarde, unha bomba contra o vehículo do archiduque, pero fallou o lanzamento. O propio Francisco Fernando colleu a bomba coas súas propias mans, e a lanzou fora do coche. A explosión feriu gravemente a gran parte dos espectadores. Un terceiro membro do grupo tragou a súa cápsula de cianuro e arroxouse ao río Miljacka. A policía sacouno do río, e este foi fortemente golpeado polo público antes de ser posto baixo custodia policial. A cápsula de cianuro que inxeriu non produciu o efecto esperado. Outros compoñentes do grupo terrorista fuxiron e o resto dos conspiradores non tivo oportunidade de actuar debido aos movementos da xente. Non obstante, o archiduque decidiu encamiñarse cara ó hospital para efectuar unha visita ás vítimas da bomba alí ingresadas. Durante este tempo, Gavrilo Princip, que se dirixira cara unha tenda das proximidades para adquirir un bocadillo, viu o coche do archiduque Francisco Fernando pasar polas proximidades da Ponte Latino. Princip disparou dúas veces: a primeira bala atravesou a porta do vehículo alcanzando á archiduquesa no abdome, mentres que a segunda bala feriu a Francisco Fernando no colo, falecendo os dous uns minutos máis tarde. Princip intentou suicidarse, nun primeiro lugar mediante a inxecta dunha cápsula de cianuro, e logo incluso coa súa propia pistola, pero vomitou o veleno, e a pistola foille arrincada das mans por un grupo de espectadores antes de que tivese nin sequera tempo para utilizala contra si mesmo. Durante o seu interrogatorio os conxurados non desvelaron nada respecto da conspiración. Tras o magnicidio, o Imperio austrohúngaro decláralle a guerra. a Serbia. Isto deu lugar o comezo da Gran Guerra, debido ao xogo de alianzas entre países.

Sofía López García

Raquel Almuiña Casas

Leopoldo II de Bélgica

Louis Philippe Marie Victor, Leopoldo II, nació en Bruselas en 1835 y murió en 1909 en esa misma ciudad. Sucedió a su padre, Leopoldo I, en el trono de Bélgica. Fue rey de los belgas y propietario del Estado Libre del Congo. Leopoldo ingresó en el Ejército belga siendo muy joven y realizó numerosos viajes por todo el mundo, lo que marcaría su política expansionista. Contrajo matrimonio con María Enriqueta de Austria en 1853. Leopoldo se creía un empresario muy astuto, ya que estudiaba los registros sobre el comercio con sus ex-colonias latinoamericanas. Se mantuvo neutral ante la guerra franco-prusiana de 1870. Tras su muerte le sucedió en el trono su sobrino Alberto. La colonia más importante de Bélgica fue el Congo. En principio esta colonia fue administrada y dirigida por el rey Leopoldo II porque era de su propiedad privada como se estableció en 1885 en la Conferencia de Berlín. Esta colonia era muy importante para la economía de Leopoldo porque ese territorio era dirigido a la explotación de materias primas, sobre todo caucho y marfil. Además, en esta colonia se desarrollaba una verdadera política de ocupación ya que los altos cargos eran ocupados por blancos que dominaban a los indígenas, un ejemplo claro de colonia de explotación. Para mantener el control de los indígenas se impuso un régimen de terror, dando lugar a una gran cantidad de muertos, que algunos historiadores evaluaron en cerca de cinco millones. En 1900 la prensa internacional comenzó a informar sobre el abuso sufrido en ese tipo de colonias, lo que llevó en 1908 a que el rey Leopoldo II cediera la colonia a Bélgica, y pasó a llamarse el Congo Belga. En la novela "El corazón de las tinieblas", de Joseph Conrad, el personaje principal realiza un viaje por el Congo en tiempos de Leopoldo II, reflejando las atrocidades cometidas. La película "Apocalipse Now" está basada en parte también en esta novela, estableciendo así un paralelismo con la Guerra de Vietnam.

Juan Carlos Rey Vázquez

India: A xoia da Coroa

A "xoia da Coroa" era o nome que recibía a India por parte de Gran Bretaña. O Imperio británico foi un dos máis grandes da historia e o maior da época. Inglaterra conquista India en 1773, por medio da Compañía das Indias Orientales. As fronteiras da India foron gradualmente ampliadas coa Coroa Británica. Moitos dos abusos que se producían na India durante o goberno da Compañia das Indias Orientais foron modificados e erradicados polo Imperio Británico asumindo todo o control dos hindús. Instituironse importantes reformas fiscales, gubernamentais, xudiciais, educativas e sociais,ademáis do sistema de obras públicas . O goberno británico herdara un grande número de problemas difíciles, por exemplo a condición de pobreza na que se atopaba a maioría da poboación india, ademáis do resentimento popular sobre a condición colonial do país e un crecente espíritu nacionalista. Os periodos de fame que se cobraban as vidas de millons de persoas, contribuiron moito á situación de inestabilidade política. En 1876 o goberno británico, daquela encabezado por Disraeli, proclamou á raiña Victoria como emperatriz da India. Durante os últimos anos do século XIX e principios do XX estendeuse pola India unha dura politica. A élite intelectual india que estudiara e viaxara a Occidente, vese influenciada das ideas e culturas occidentais e orientais. Deste xeito o nacionalismo hindú comezou a ameazar seriamente a posición británica no país, debido aos motíns e manifestacións. De feito, creáronse asociacións dedicadas á loita contra o mandato británico. De todas estas, a máis influinte era o Congreso Nacional Indio, fundado en 1885. Esta organización, que contaba co apoio de moitos hindúes e musulmáns preeminentes foi elevando pouco a pouco a conciencia política das masas e acelerou a tendencia deica á unificación nacional. A nivel cultural, o famoso poeta Tagore realizou contribucións duradeiras á causa da unidade india. As manifestacións hostís contra o mandato británico fixéronse cada vez máis frecuentes, Os nacionalistas máis radicais recurriron aos asesinatos e outros actos de terrorismo. As medidas vengativas por parte das autoridades coloniais foron contrarrestadas por un boicot popular aos produtos británicos. Ao condenar a maior parte das actividades dos nacionalistas como sediciosas, o goberno británico adoptou un código criminal especial para controlar a situación. En 1909 a Acta dos Consellos da India, introducía na India un grao limitado de autogoberno. O movemento nacionalista non estivo satisfeito con esta concesión, e demanda a independencia. Tralo estourido da I Guerra Mundial, numerosos indios, tanto hindúes como musulmáns, sumáronse á causa británica. Máis de un millón participaron no esforzo da guerra. O movemento nacionalista inactivo durante os primeiros anos da guerra, reanudou a campaña polas reformas en 1916. A campaña iniciouse cunha declaración conxunta de demandas mínimas por parte do Congreso Nacional Indio e a Liga Musulmana. Seguiu unha declaración política por parte do goberno británico en agosto de 1917 que prometía un incremento de hindús en todas as ramas da administración e institucións de autogoberno. As loitas políticas continuaron trala I Guerra Mundial. Como resposta ao grande aumento da actividade nacionalista, o Parlamento británico aprobou as Leis Rowlatt, que suspendían os dereito civís e establecían a lei marcial en áreas nas que se produciran tumultos e levantamentos. A aprobación das Leis Rowlatt precipitaron unha onda de violencia e desordes en moitos lugares da India. Neste periodo de tumultos, Mohandas K. Gandhi, un reformador social e relixioso hindú, pediu aos indios que se enfrentaran á represión británica coa resistencia pasiva (Satyagraha). O movemento de protesta acadou proporcións de insurrección o 13 de abril de 1919, no Punjab, unha multitude desarmada de homes, mulleres e nenos, foi masacrada polas tropas británicas ao mando do Xeneral Dyer, namentres efectuaban unha protesta pacífica nunha praza. Como consecuencia da matanza, o movemento en contra dos británicos na India acadou novos niveis de intensidade. A característica máis destacada desta fase da loita era a política de Gandhi de non cooperación, instituida en 1920. Entre outras cousas, a política demandaba o boicot dos produtos británicos, tribunais e institucións educativas; a non cooperación na vida política e a renuncia aos títulos británicos por parte dos indios. O movemento de non cooperación estivo ás veces acompañado pola violencia, a pesar das recomendacións de Gandhi en contra do uso da forza. Combinado con métodos parlamentarios de loita, o movemento demostrou ser unha arma efectiva na loita pola independencia india. Gandhi foi encadeada en varias ocasións por estes actos, considerados de sedición polo Imperio Británico. Gandhi, coñecido entre os seus admiradores como Mahatma (en sánscrito ‘gran alma’), tivo un papel decisivo na historia política india. Entre 1922, o ano da primera encarcelación de Gandhi, e 1942, cando foi posto baixo custodia por última vez, a loita pola independencia india estivo marcada por serios contratempos entre os que se inclúe a renovada disensión entre musulmáns e hindúes. A corrente do nacionalismo indio, que ganara ímpetu desde que Gandhi foi arrestado por primera vez, alcanzou unha fase de clímax na primavera de 1930. O 12 marzo deste ano, tralo rexeitamento británico das demandas para o rango do dominio para a India, Gandhi anunciou que encabezaría unha violación masiva do monopolio do sal do goberno. O simple acto da obtención de sal, demostrou ser profundamente simbólico e efectivo e o 5 de maio Gandhi foi de novo encarcelado po las autoridades británicas. De seguido producíronse tumultos e manifestacións en Calcuta, Delhi e outros centros. Apedrearonse trens, cortáronse cables do telégrafo e varios oficiais do goberno foron asasinados. O afán por controlar estes desordes fixo que o goberno levara a cabo arrestos en masa; deica novembro 27.000 nacionalistas indios foran sentenciados a penas de prisión. India logra a independencia no ano 1947. Gandhi foi asasinado o 20 de xaneiro de 1948.
Antía García Diéguez

¿El Doctor Livingston, supongo?

Médico, explorador y misionero escocés, Livingston nació en Glasgow en 1813, en el seno de una familia protestante. Desde muy joven viajó por África. Se casó con Mary Moffat en 1844. Durante los ocho siguientes años viajó por las inmediaciones del Kalahari, donde descubrió el Lago Ngawa y el río Zambeze. Entre 1852 y 1856 viajó desde el Atlántico hacia el Pacífico, descubriendo en 1855 las cataratas Victoria, nombre que escogió en honor a la reina de Inglaterra. Después de recaudar fondos en, Inglaterra para otra nueva exploración, en los años 60, realiza una difícil y peigrosa expedición por los rápidos de Kaladraba, donde mueren muchos hombres y también su mujer Mary, ésta de disentería. En 1866, realiza otra expedición, ésta vez desde la isla de Zanzibar (hoy Tanzania) hacia el continente, donde descubre los lagos de Bangweulu y Moero, además del río Lualaba, al que confundió con el Nilo, aunque se trataba del nacimiento del caudaloso río Congo. Después se encaminó hacia el lago Tanganica. Allí el mundo le pierde la pista a Livinstone, y el periódico americano New York Herald le encomienda la misión de encontrarlo a Henry Morton Stanley. Este lo encuentra, por pura casualidad, en 1871 a las orillas del Tanganica, en la ciudad de Ujiji, es en ese momento cuando pronuncia la famosa frase: ¿El Doctor Livingston, supongo? Durante un año exploraron juntos la zona y después cada cual tomo caminos difentes. David Livingstone murió en 1873 a causa de disentería y una hemorragia interna. Fue enterrado en la Abadía de Westmister (Inglaterra) pero los africanos enterraron su corazón en Africa, porque decían que pertenecía a ese lugar. Una curiosa anécdota. . .
Raquel Nogueira Fuertes
MªIsabel Fulgueira Quintás

O Imperialismo británico

O Imperio Británico comprendeu, durante o Imperialismo (época posterior á II Revolución Industrial durante a cal as grandes potencias se propuxeron conquistar o mundo creando os grandes Imperios coloniais) diversos dominios, colonias de explotación e de poboamento, ademáis de varios protectorados en todo o mundo. Antes do Imperialismo, a partires do século XVI, o Imperio Británico, tamén comezou a dominar numerosos territorios pero non coa importancia posterior, durante o Imperialismo. A inicios do XX, momento de maior expansión, o Imperio comprendía preto de 530 millóns de habitantes e comprendía uns 35 millóns de KM cadrados (case unha cuarta parte da poboación mundial). Esta expansión levouse a cabo mediante unha serie de fases que mantiñan relación co comercio, a colonización, a conquista e a actividade diplomática. A extensión do Imperio supuxo tamén a expansión da tecnoloxía, do comercio, do idioma, da cultura e da forma de goberno británicos ó redor de todo o planeta. As causas que deron lugar a isto foron: a búsqueda de novos mercados para vender os seus excedentes, a procura de materias primas, a inversión de capitais, entre outros factores demográficos e sociais. A mediados do XIX Inglaterra era a primeira potencia colonial en Europa. Dominaba unha serie de portos de escala (Malta, Corfú, Illas Xónicas, Xibraltar, O Cabo, Illa Mauricio, Singapur...), factorías comerciais na costa africana (Serra Leona e Gambia), colonias de plantación (Antillas, Honduras e G¨¨UIana), diferentes dominios (Canadá, Sudáfrica, Australia e Nova Zelandia) e a India (denominada "a Xoia da Coroa). Máis adiante, pouco antes de 1880, África era un continente case descoñecido por completo na maior parte do seu territorio. O Imperio Británico conquista parte destes territorios e comezou a realizar unha serie de expedicións empezando polo mediterráneo e extendéndose cara ó sur. A conquista en África foi relativamente sinxela, pois atoparon pouca resistencia dos pobos africanos. Gran Bretaña loitou con outras potencias polo dominio de novos territorios, e para evitar conflitos, as potencias reuníronse en 1885 na Conferencia de Berlín, para repartir o continente ata entón bastante descoñecido. A Gran Bretaña correspondéronlle Serra Leona e Gambia (Que xa formaban parte do Imperio), Nixeria, Kenya, Exipto, Sudán E a parte do sur de África comprendida entre Rodesia e O Cabo. A colonización asiática de Gran Bretaña foi similar á de África pero coa diferencia que aquí interviron potencias non europeas como Rusia, Xapón e EEUU. Tras diversas guerras, como as chamadas "Guerras de Opio", o Imperio Británico someteu a países como Singapur, Hong-Kong, Brunei e Birmania, así como a India. Ésta era a máxima exportadora de materias primas e o motor do Imperio. Outras zonas colonizadas foron; en Oceanía, Australia e Nova Zelandia; en Próximo Oriente, Beluchistán e Afganistán; en América, Canadá. Todo isto supuxo unha gran fonte de riquezas para Gran Bretaña, que importaba todo cara a metrópole (ouro, diamantes, estaño, cobre, carne, trigo, lá, algodón, aceite, trigo, té...). Sen embargo, o peso e o mantemento destes territorios, o gran desgaste económico e o aumento dos sentimentos nacionalistas das colonias pasaron factura ó Imperio Británico, polo que a descolonización de territorios como a India e diversas colonias de América e África foi inminente. Pero non foi até finalizar a II Guerra Mundial cando Gran Bretaña cedeu o seu posto de primeira potencia mundial ós EEUU, e concedeu a independencia ás múltiples colonias de todo o mundo.
Javier Cabana Soengas

A construcción do Canal de Suez

Na época dos faraóns, xa existía un desexo por unir o Mar Vermello co Mediterráneo. En 1850, construíuse un servizo ferroviario entre Alexandría e o Mar Vermello, que permitiu viaxar dende Europa á India aforrando 8.000 quilómetros, é dicir a volta ó Cabo de Boa Esperanza. En 1954, e coa oposición dos ingleses, Fernando Lesseps obtivo, grazas a emperatriz de Francia (muller de Napoleón III), un permiso de 99 anos para construír e operar o canal. Así comeza a construción no ano 1859 con fondos aportados polos franceses e os exipcios. O arquitecto foi o austríaco Aloís Negrelli, e a obra remata en 1869. Consistía nun gran burato (22m de ancho no fondo e 58m na superficie, con 8 m de calado) no que traballaron un millón e medio de exipcios morrendo máis de cen mil durante a obra. Era a primeira vez que “se modifica a faz da terra”, ademais de vencer moitos intereses económicos por parte das grandes potencias da época. Á súa inauguración asiste a emperatriz de Francia, e Giusepe Verdi compón para a ocasión a ópera "Aída" que é estrenada no Cairo en 1871. Hoxe en día, ten entre os extremos, 162 km de longo, 100 metros de ancho e 14 metros de profundidade. Tárdase en transitar polo Canal de Suez entre 12 e 16 horas. Crúzano 15.000 barcos por ano, cuxa carga, máis da metade das veces é petróleo. En 1875 Inglaterra comprou parte do Canal ós exipcios, pero no ano 1956, Nasser (estadista exipcio de orixes humildes que chegou a ser o presidente do país e o líder político máis influinte do mundo árabe na súa época) nacionalizouno, polo que o imperialismo inglés quedou moi debilitado. En 1967 a Guerra dos seis anos inutilizouno, pero en 1975 reavivouse. A cidade exipcia de Port Said, é o porto de entrada, lugar de abastecemento e acceso obrigatorio na punta norte, ao oeste do canal. Alí, atópanse dous enormes rompeolas e boias de amarre. Ao oeste do canal, está Port Fouad, unha cidade máis pequena.

Ana María Meilán Sánchez

A Conferencia de Berlín de 1885

Durante o século XIX, a medida que avanzaba a expansión colonial , producíronse conflitos entre as potencias imperialistas no seu intento por controlar as áreas de África, América, Asia e Oceanía. Pretendendo evitar estes conflitos o 15 de novembro de 1884 e o 2 de febrero de 1885, reuníronse as grandes potencias: Alemania, Austria-Hungría, Bélxica, Dinamarca, España, EEUU, Francia, Gran Bretaña, Holanda, Italia, Portugal, Suecia, Noruega e o Imperio Turco Ningún país africano estivo representado. O día da reunión, ás dúas en punto, Bismarck, o Canciller alemán abriu a primeira sesión e asumiu a presidencia. No seu discurso asegurou que o propósito da conferencia era promover a civilización dos africanos abrindo o interior do continente ao comercio. Logo, tras insistir en que na reunión non se entraría en cuestións de soberanía e de que esta serviría á causa da paz e da humanidade, Bismarck finalizou a súa intervención dando unha impresión de incertidumbre e ambigüidade. Hai que entender que a paz era necesaria para a consolidación do Capitalismo en Europa, e Bismarck, como bo estadista, ben o sabía. Unha vez discutidos e resoltos os problemas plantexados ao comezo da Conferencia, os delegados elaboraron unha acta xeral, que contiña estes apartados: O primeiro era unha Declaración relativa á liberdade de comercio na Cunca do Congo, as súas desembocaduras e países circunveciños, con disposicións relativas á protección dos indíxenas, dos misioneiros e dos viaxeiros á liberdade relixiosa. O segundo punto era unha Declaración referente ao trato de escravos e as operacións que por terra ou por mar proporcionan escravos para a explotación destes. O terceiro punto era unha Declaración relativa á neutralidade dos territorios comprendidos na cunca convencional do Congo. O cuarto e o quinto punto incluía a Acta de navegación do Congo e a do Níxer respectivamente. O sexto era unha Declaración relativa ás condicións esenciais requeridas para considerar efectivas as novas ocupacións que, en diante, puideran realizarse en África. O último punto contiña unhas Disposicións de carácter xeral.
Iago Montes Vázquez

La reina Victoria de Inglaterra

La reina Victoria nació en Londres en mayo de 1819. Fue bautizada con el nombre de Alexandrina Victoria, pero se le terminó llamando sólamente Victoria La reina era tatarabuela de la reina Isabel II del Reino Unido, el rey Juan Carlos I de España y de su esposa la reina Sofía de Grecia, entre otros. Reinó durante casi sesenta y cuatro años, fue el reinado el más largo de la historia de Gran Bretaña. Éste estuvo marcado por la gran expansión del Imperio Británico. Su reinado estuvo caracterizado por la Revolución industrial, un período de cambios significativos a nivel social, económico y tecnológico en el Reino Unido; esto acabó por consolidar al Reino Unido como la primera potencia de su época. Cuando apenas tenía ocho meses de edad, una serie de fallecimientos la colocó en el tercer lugar en la línea sucesoria. Tras la muerte de su padre, Victoria quedó bajo la tutoría de su tío Leopoldo, futuro rey de Bélgica. Con dieciseis años, Victoria conoció a su futuro esposo, el príncipe Alberto de Sajonia-Coburgo-Gotha, quien además era su primo. El rey Guillermo IV desaprobó la unión, pero esto no impidió que continuaran la relación. Guillermo IV falleció el 20 de junio de 1837, siendo sucedido por la princesa Victoria. Como ella ya había cumplido los dieciocho años, no era necesaria una regencia. Debido a la Ley Sálica, este trono pasó a su tío menor. Cuando la Reina Victoria pudo ascender al trono, se preocupó de mantener sus lazos familiares con otras casas reinantes de Europa y creó otros nuevos, (con la intención de establecer un equilibrio dinástico favorable al Reino Unido e imponer su influencia política en el continente) a través de los enlaces dinásticos de sus nueve hijos, motivo por el cual fue llamada “la abuela de Europa”. La reina se ocupó personalmente de los asuntos políticos, tuvo un papel activo en política exterior, y no dudó a la hora de interferir en la gestión de sus gobiernos cuando lo consideró imprescindible. La muerte de su esposo, en 1861, le afectó profundamente, por ello se desentendió por un tiempo de los asuntos del reino, aunque su hijo Eduardo, siguió ejerciendo los deberes de la Corona. Su coronación como emperatriz de la India en 1877 constituyó el punto culminante de su largo reinado, durante el cual el Reino Unido se convirtió en la mayor potencia colonial del mundo. La prosperidad económica, el desarrollo cultural y la nueva imagen que supo dar a la monarquía, caracterizaron la denominada “era victoriana”. En 1899, el estallido de la guerra de los Bóers en África del Sur inició una época de conflictos mundiales que acabarían por sacudir los cimientos de su imperio. Falleció en Isla de Wight, en el mes de enero de 1901.

Carmen Rapado García